نقدپذیری در حکمرانی اسلامی و نظام سیاسی: رهیافتی به تربیت انتقادی در جامعه ایران

سعه صدر و نقد پذیری از عناصر اصلی رشد و تعالی جامعه بوده و می تواند باعث اصلاح امر حکمرانی گردد. این مقاله با هدف بررسی جایگاه نقدپذیری در حکمرانی اسلامی و وضعیت تربیت انتقادی جامعه ایران انجام گرفته است و روش این پژوهش از نوع توصیفی و تحلیلی می باشد.بر این اساس انتقاد و انتقادپذیری در اندیشه امام خمینی ره و آیت الله خامنه‌ای مدظله‌‌العالی بیان شده و همچنین فضای انتقاد و انتقادپذیری در دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامی در دولت های مختلف بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد عواملی که سبب نقدگریزی می شود، از سویی، شکاف میان جامعه و مسئولین، خودمحوری، وجود خصلت هایی چون تکبر وخودبزرگ بینی، میل به اقتدار کاریزماتیک، فقدان اعتماد به نفس، مقصر دانستن دیگران به جای پذیرش نقاط ضعف خود، کوچک شمردن انتقاد، و از سوی دیگر، بازگو کردن معایب و نادیده گرفتن نقاط قوت، پرخاشگری و توهین به جای انتقاد سازنده، غرض ورزی و انتقام به جای انتقاد هستند. نتایج پژوهش بیانگر این است که فراهم بودن بستر انتقاد در جامعه باعث افزایش مشارکت سیاسی و اجتماعی مردم، ایجاد وحدت میان مردم و مسئولان کشور، بالا رفتن فهم سیاسی- اجتماعی جامعه، جلوگیری از تشنجات سیاسی- اجتماعی، حفظ استقلال کشور، جلوگیری از رخنه دشمنان و تقویت پایه های نظام خواهد شد.

criticism in islamic governance and political system: an approach to critical education in iranian society

undoubtedly, effort and criticism are among the most important elements that create the growth and excellence of society and reform affairs, and in the political school of islam special importance is given to criticism and criticism. this research was conducted with the aim of investigating the place of criticism in islamic governance and political system and the state of critical education in iranian society. the method of this research was descriptive and analytical. criticism and receptivity to criticism in the thought of the imam and supreme leader, as well as the atmosphere of criticism and receptivity to criticism in the era before and after the revolution in different governments, as well as the reasons for the weakness of criticism in the islamic republic of iran were examined and the findings showed that the factors that the causes of criticism avoidance are: the gap between society and the authorities, self-centeredness, the existence of traits such as arrogance and self-conceit, the desire for charismatic authority, lack of self-confidence, blaming others instead of accepting one s own weaknesses, belittling criticism, recounting disadvantages and ignoring strengths, aggression and insults instead of constructive criticism, malice and revenge instead of criticism. the results of the research show that providing a platform for criticism in the society increases people s participation in the political-social scenes of the country, creates greater unity between the people and the officials of the country, increases the political-social understanding of the society, prevents political-social tensions, preserves the independence of the country will prevent the intrusion of the enemies of the system and strengthen the foundations of the system