مروری بر بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی، فارماکولوژیک و کاربرد گیاه دارویی شنبلیله (trigonella foenum- graecum l)

گیاهان دارویی و استفاده از آن ها ارزش و اﻫﻤﯿﺖ خاصی در درﻣﺎن و پیشگیری از ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎ دارند. ﺑﻪ ﻃﻮری که همین موضوع ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺗﻌﺪاد زیادی از کشاورزان ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ و کاشت گیاهان دارویی روی بیاورند. هرچند با ظهور داروهای شیمیایی نقش و اهمیت گیاهان دارویی در سلامت بشر در معرض فراموشی قرارگرفته است اما در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن گیاه دارویی شنبلیله از ﺟﻤﻠﻪ گیاهانی اﺳﺖ که دارایﺧﺎﺻﯿﺖ درمانی بسیار عالی در ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ی ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﻣﺰﻣﻦ اﻧﺴﺎن می باشد، که دارای پراکنش فوق العاده ای است. شنبلیله یک گیاه علفی یکساله است که دارای برگ های سبز، گل های سفید کوچک و غلاف هایی است که حاوی دانه های کوچک و قهوه ای-طلایی می باشد. در طب سنتی مصارف زیادی برای این گیاه ذکر شده است. از این گیاه برای کمک به هضم غذا و افزایش سوخت و ساز و تقویت عمومی بدن استفاده شده است. این گیاه به سبب تولید آلکالوئیدهای دارویی, ساپوژنین ها و ترکیبات استروئیدی در گروه مهم ترین گیاهان دارویی جهان قرار دارد. تریگونلین اسید نیکوتینیک ها از جمله مهم ترین ترکیبات موجود درگیاه شنبلیله به شمار می روند که در کاهش کلسترول خون و درمان دیابت بسیار موثر می باشند. مطالعات زیادی بر روی اثرات درمانی و شناسایی ترکیبات شیمیایی این گیاه صورت گرفته است. در این مقاله مهم ترین اثرات بیولوژیک و ترکیبات گزارش شده از بذر گیاه شنبلیله را مرور کرده و کاربردهای درمانی آن را بررسی می نماییم. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت زﯾﺎدی ﺑﺮ روی اﺛﺮات درﻣانی وﺷﻨﺎﺳایی ﺗﺮکیبات ﺷﯿﻤﯿایی اﯾﻦ گیاه ﺻﻮرت گرﻓﺘﻪاﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ اﺛﺮات فارماکولوژیک و خصوصیات فیتوشیمیایی ترکیبات گزارش شده ازگیاه شنبلیله مرور و گزارش شده است.