تغییرات جرم و فاکتورهای کنترل‌کننده لانتانیدها در کانسار کائولن آرازگونی، جنوب قره‌آغاج، استان آذربایجان‌ شرقی

کانسار کائولن آرازگونی ‌در استان آذربایجان شرقی و در 18 کیلومتری جنوب شهرستان چاراویماق واقع گردیده است. محدوده مورد نظر در زون‌بندی‌های زمین‌شناسی ایران، بخشی از نوار ولکانو-پلوتونیک ارومیه-دختر است. بخش اعظم منطقه مورد نظر از سنگ‌های آتشفشانی با ترکیب داسیت-آندزیتی الیگومیوسن تشکیل شده است که تحت تاثیر دگرسانی گرمابی به شدت دگرسان گردیده‌اند. به طور کلی عناصر ree در طی تکوین فرآیند کائولینیتی شدن در این کانسار، در امتداد پروفیل نمونه‌برداری متحمل کاهش جرم شده‌اند که نشان‌ دهنده دگرسانی شدید در این نمونه‌ها است. gd آنومالی مثبت و eu آنومالی منفی برجسته‌ای نشان می‌دهند. آنومالی مثبت ce می‌تواند ناشی از اکسیداسیون ce3+ به ce4+ باشد. این فرآیند ممکن است تحت تاثیر سیستم آبی دما پایین (فرآیند هوازدگی) و تحت شرایط eh بالا (اکسیدان) رخ داده باشد. آنومالی منفی eu از دیگر نکات برجسته این الگوهاست. این آنومالی در طی دگرسانی و تجزیه فلدسپارها و تشکیل کانی‌های رسی در دماهای بالا ایجاد شده که در طی آن eu3+ در یک شرایط احیایی به eu2+ تبدیل شده و باعث خروج eu از محیط شده و در نتیجه سبب تهی‌شدگی قابل ملاحظه آن شده است. به وسیله نسبت عناصر نادر خاکی سبک مانند la به عناصر نادر خاکی سنگین مانند yb می‌توان درجه تفکیک و جدایش reeها را در سنگ و یا کانی تعیین کرد. نسبت (la/yb)cn در نمونه‌های مورد مطالعه از 38/5 تا 72/115 در تغییر است و این نشان دهنده این است که lreeها به طور بخشی غنی و hreeها فقیر شده‌اند. علاوه بر این نسبت بین (la/sm)cn از 2/0 تا 74/13 در تغییر است که رابطه تفکیک lree با hree را نشان می‌دهند.