بررسی مس زدایی و بازیابی سلنیوم از لجن آندی مس

لجن آندی مس از مواد نامحلول باقیمانده از تصفیه الکترولیتی مس که حاوی عناصر با ارزشی مانند طلا، نقره، سلنیوم و تلوریوم است، بوجود می‌آید و یکی از مهمترین منابع استحصال سلنیوم در سطح دنیا شناخته می‌شود. ترکیبات عناصر موجود در لجن تا حد زیادی بستگی به ترکیبات سنگ معدن اولیه دارد. با توجه به پیچیدگی‌های موجود لجن آندی، روش‌های استحصال این عناصر باید حداکثر راندمان و کمترین آسیب زیست محیطی را داشته باشند. مس و عناصر پایه می‌توانند در روند استحصال عناصر با ارزش اخلال ایجاد کنند. در این پژوهش سعی شد ابتدا با روش‌های لیچینگ اسیدی، مس زدایی انجام شود و سپس سلنیوم با استفاده از اسید نیتریک لیچ شد. نتایج این آزمایش‌ها نشان داد اسید سولفوریک به تنهایی و بدون هیچ عملیاتی قادر به مس زدایی لجن آندی نمی‌باشد و افزایش زمان لیچینگ بازیابی مس را بیشتر کرد، با اضافه کردن عامل اکسنده مانند هیدروژن پراکسید سلنیوم نیز همراه با مس قابلیت انحلال پیدا کرد، در نتیجه با توجه به جداسازی دشوار سلنیوم و مس این روش بصرفه نمی‌باشد. نتایج نشان داد غلظت اسید نیتریک تاثیر چندانی در بازیابی سلنیوم ندارد و مقدار بهینه غلظت اسید 40 درصد بدست آمد. تشویه اکسیدی و قلیایی با سدیم کربنات جهت استحصال سلنیوم نتایج قابل قبولی ارائه داد. در تشویه اکسیدی راندمان 99 درصدی برای سلنیوم و تبدیل آن به گاز سلنیوم حاصل شد، اما با توجه به تغییر فازها، نقره قابلیت انحلال در اسید سولفوریک را پیدا کرد که در مرحله مس زدایی اخلال ایجاد می‌کند و بازیابی مس 74 درصد شد. تشویه قلیایی بازیابی 98 درصدی را برای سلنیوم و تبدیل آن به سلنیت و سلنات سدیم نتیجه داد که به خوبی در لیچینگ آبی حل شدند. بازیابی مرحله مس زدایی نیز در این روش 98 درصد حاصل شد.