مکانیسم تشکیل و پارامترهای کنترل کننده کانه‌زایی و تمرکز ماده معدنی در کانسار لخشک

کانسار لخشک بخشی از کمربند دگرگون زون زمین درز سیستان است. مجموعه واحدهای سنگی رخنمون یافته در منطقه شامل سنگ های آتشفشانی دگرگون شده در حد رخساره شیست سبز، سنگ آهک دگرگون شده و توده نفوذی گرانیتوئیدی می باشد. بالاترین عیار طلا با شدیدترین دگرسانی‌های سیلیسی و سولفیدی رخ داده در بخش‌های داخلی زون برشی لخشک همراه با دگرشکلی‌ شکل‌پذیر و شکنا (درز، شکستگی و رگه-رگچه) مرتبط است. کنترل کننده‌ی کانی‌سازی در کانسار لخشک ساختاری بوده و توسط زون برشی دگرسان با راستای شمال‌شرق-جنوب‌غرب، که در همبری توده گرانیتوئیدی و واحد کالک‌شیست رخ داده است، کنترل می‌شود. بر اساس شواهدی از جمله محیط ژئودینامیکی منطبق بر حاشیه فرورانش قاره‌ای، قراگیری در زون زمین‌درز سیستان، وجود سنگ میزبان دگرگونی در حد رخساره شیست سبز، نوع دگرسانی‌ها، رخداد زون برشی شکنا-شکل‌پذیر کنترل کننده کانه‌زایی، ژئومتری رگه و رگچه‌ای ماده معدنی و رخداد کانی‌زایی به صورت رگه و رگچه‌های کوارتز-سولفیدی هم‌روند با برگوارگی، می‌توان بیان داشت که در شکل گیری و ته نشست ماده معدنی در کانسار لخشک عوامل ساختاری از جمله درز، شکستگی، گسل، ماگماتیسم، دگرگونی، دگرشکلی و دگرسانی نقش اساسی دارند. این کانسار از نوع اپی‌ژنتیک بوده که جریان سیالات حاوی فلز و ته‌نشست و تمرکز آنها، توسط فضاهای ساختاری حاصل از دگرشکلی کنترل می‌شود.