ویژگی های هیدروکربنی گلفشان های حوضه خزر جنوبی

از آنجا که از دیرباز حوضه خزر جنوبی به عنوان ناحیه ای نفت خیز مورد توجه کارشناسان اکتشاف نفت قرار داشته است؛ لذا پی جویی های مقدماتی با هدف شناسایی آثار سطحی از تراوشات هیدروکربنی عامل ارزشمند در فرآیند اکتشاف محسوب می گردد. در این خصوص گلفشان های حوضه خزر جنوبی به عنوان یکی از نشانه های بارز تظاهرات سطحی هیدروکربن دار در این منطقه محسوب می گردند که در امتداد میادین هیدروکربنی این حوضه بیشترین فراوانی را به خود تخصیص داده اند. با عنایت به موارد مورد اشاره نمونه های گاز و رسوب چهار گلفشان قارنیاریق، نفتلیجه، صوفیکم و اینچه واقع در استان گلستان با هدف بررسی سنگ منشاء احتمالی حوضه خزر جنوبی مورد آنالیز ژئوشیمی آلی قرار گرفتند. مقادیر ایزوتوپی کربن هیدروژن و متان و دیگر گازهای هیدروکربنی موید منشاء ترموژنیک گازهای خروجی از گلفشان های مورد مطالعه است و شواهدی از عدم تجزیه زیستی را نشان می دهند. بررسی میزان بلوغ گرمایی نشان می دهد گلفشان اینچه بلوغ بیشتری را تجربه کرده است. همچنین با توجه به شرایط محیط رسوبگذاری حوضه خزر جنوبی و دشت گرگان به نظر می رسد کروژن نوع iii مشارکت بیشتری در زایش گازهای خروجی از گلفشان ها داشته باشد. شرایط رسوبگذاری سنگ منشاء زایشگر بیتومن های استخراجی از نهشته های گلفشان های مورد مطالعه موید محدوده احیایی - دریایی برای گلفشان های اینچه و صوفیکم و محدوده محیط زغالی (ورود مواد آلی خشک) برای گلفشان نفتلیجه است. در مجموع بر مبنای رویکردهای نوین در ارزیابی گازهای طبیعی، گلفشان های مورد اشاره منشاء ترموژنیک شیلی دارند و در ارتباط با منابع هیدروکربنی حوضه خزر جنوبی شناخته می شوند.

hydrocarbon characteristics of mud volcanoes in the south caspian basin

since from a long time ago the south caspian basin has known as an oil-rich area of interest to oil exploration experts, preliminary research aimed at identifying the surface traces of hydrocarbon seeps which is considered as a valuable factor in the exploration activities. in this regard, the mud volcanos of the south caspian, which are most abundant, have been considered as one of the prominent signs of hydrocarbon-seepage manifestations along the hydrocarbon fields of this basin. according to the mentioned cases; gas and sediment samples from qaniariq, naftlijeh, sufikm and inche mud volcanos located in golestan province were subjected to organic geochemical analysis in order to investigating the possible source rock of south caspian basin. carbon and hydrogen isotope ratio of methane and its heavier derivatives purpose thermogenic source for emitted gases of all mentioned mud volcanoes. estimation of thermal maturity show that incheh mud volcano has experienced more maturity. considering the dryness of the gases and known hydrocarbon systems as well as the sedimentation environmental conditions of the south caspian and gorgan plains, it seems that type iii kerogen has a greater participation in the generation of exhaust gases from the mud volcanoes. the sedimentation conditions of the source rock of the bitumen extracted from the sediments of the studied mud volcanoes show that bitumen’s extracted from the sediments of incheh and sufikam mud volcanoes have become in the marine-reduction range and bitumen’s extracted from naftlijeh mud volcano in the coal environment (entry of terrestrial organic matter).in total, based on the new approaches in natural gas evaluation the mentioned mud volcanoes have a thermogenic origin in shale sourced thermogenic and are known in connection with the hydrocarbon resources of the south caspian basin.