مطالعه و مقایسه آلکالوئیدهای گیاه دارویی salvia macilenta تحت شرایط اقلیمی متفاوت استان کرمان

مقدمه: مریم گلی شکننده (salvia macilenta) از گونه‌های معطر بوته‌ای کوچک و متعلق به خانواده lamiaceae می‌باشد که به صورت وحشی در برخی مناطق ایران مانند کرمان رویش دارد. آلکالوئیدها خانواده بزرگی از متابولیت‌های ثانویه حاوی نیتروژن می‌باشند که از آمینواسیدها مشتق می‌شوند. کمیت و کیفیت متابولیت‌های ثانویه علاوه بر فاکتورهای ژنتیکی و عوامل فیزیولوژیک تحت تاثیر شرایط محیطی و اکولوژیک قرار می‌گیرد. هدف از این مطالعه بررسی آلکالوئیدهای گیاه salvia macilenta رشد یافته در دو منطقه با اقلیم متفاوت (کهنوج و دهبکری) از جنوب استان کرمان است. مواد و روش‌ها: پس از جمع‌آوری و تائید گونه، عصاره‌گیری از آن انجام شد و شناسایی ترکیبات آلکالوئیدی با استفاده ازlc-ms انجام شد. در این پژوهش ،7 ترکیب آلکالوئیدی یکسان در گیاهان جمع آوری شده از هر دو منطقه شناسایی شد که در گیاهان جمع آوری شده دهبکری بیشترین غلظت مربوط به ترکیب cocsuline (34/60 درصد) و کمترین غلظت مربوط به ترکیب (+)-angchibangkine (48/20 درصد) بود و در گیاهان کهنوج بیشترین غلظت مربوط به ترکیب tetrandrine (09/50 درصد) و کمترین غلظت مربوط به ترکیب osornine (31/19 درصد) است. یافته‌های برجسته: مقایسه مقدار ترکیبات آلکلوئیدی در دو منطقه مورد مطالعه نشان داد که مقدار cocsuline، penduline و cocsulinine 6 -methyl ether به‌طور معنی‌داری در منطقه دهبکری بیشتر از منطقه کهنوج بود. از طرفی مقدار baluchistine و tetrandrine به‌طور معنی‌داری در منطقه کهنوج بیشتر از منطقه دهبکری بود. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که عوامل اقلیمی از نظر کیفی بر میزان آلکالوئیدها تاثیری نداشتند اما از نظر کمی بر روی مقدار این متابولیت تاثیرگذار بود.