کنترل زیستی قارچ fusarium graminearum عامل بلایت خوشه گندم با باکتری curtobacterium sp.

گندم از مهم‏ترین محصولات کشور است که زراعت آن در اغلب زمین‏های کشاورزی رواج دارد. این گیاه هر ساله تحت تاثیر بیماری‏های قارچی مختلف از جمله بلایت فوزاریومی خوشه گندم متحمل خسارت زیادی می‏شود. این بیماری با کاهش عملکرد دانه و پایین آوردن کیفیت محصول در اثر تولید زهرابه‏های قارچی مانند نیوالنول و دِاکسی نیوالنول در دانه‌ها باعث خسارت به گندم می‏شود. تلقیح بذور با ریزوباکتری‏های بومی افزاینده رشد گیاه (pgpr)، رویکردی مناسب در مدیریت سلامت، بهبود تولید و کیفیت محصولات کشاورزی می‏باشد. هدف از پژوهش حاضر، جداسازی و شناسایی باکتری افزایش‏دهنده رشد گیاه از ریزوسفر گیاهان گندم و ارزیابی توانایی کنترل زیستی آن‏ها می‏باشد. غربال‏گری جدایه‏های باکتری با استفاده از آزمون‏های توانایی تولید ایندول‏استیک‏اسید، سیدروفور، پروتئاز، حرکت سوارمینگ باکتریایی، تشکیل بیوفیلم، حلالیت فسفات و همچنین توانایی کنترل زیستی انجام شد. از بین جدایه‏های باکتریایی جداشده از خاک اطراف ریزوسفر گندم، یک جدایه برتر انتخاب شد. جدایه برتر براساس ویژگی‏های ریخت‏شناسی-بیوشیمیایی و نیز ترادف نوکلئوتیدی ناحیه 16s rdna با عنوان curtobacterium sp. شناسایی شد. جهت سنجش قدرت بازداری از رشد بیمارگر در شرایط آزمایشگاهی از روش کشت متقابل استفاده شد. در این تحقیق، استرین curtobacterium sp. به عنوان باکتری pgpr، بیشترین میزان تولید iaa (µg.ml 59/5)، تولید سیدرفور ( cm35/2)، تولید پروتئاز ( cm7/1)، بیشترین تحمل به شوری (15 درصد) و انحلال فسفات (µg.ml 390) در بین جدایه‏های باکتریایی دیگر از خود نشان داد. هم‏چنین بررسی توانایی جدایه باکتریایی در آزمون کشت متقابل حاکی از آن است که جدایه باکتریایی مذکور قادر به جلوگیری از رشد پرگنه قارچ بیمارگر fusarium graminearum بوده و تفاوت معنی‏داری را با شاهد نشان دادند. بیشترین میانگین درصد بازدارندگی از رشد پرگنه قارچ بیمارگر در جدایه curtobacterium sp. با مقدار 33/49 درصد ارزیابی شد. با توجه به کارایی بالای استرین‏ باکتریایی حاضر در تولید فاکتورهای موثر در رشد گیاه و هم‏چنین توانایی فعالیت ضدقارچی آن‏ها می‏توان به عنوان یک گزینة مناسب در تولید گیاهان سالم مورد بررسی قرار گیرند.