شیوه‌های بهره‌برداری و استفاده‌ی سنتی از گیاهان دارویی بومادران، خاکشیر و گل ماهور

دانش بومی، علم و تجربه ای است که انسان‌ها در طول سالیان زیاد در ارتباط با محیط اطرافشان کسب کرده‌اند. یکی از این تجربه‎ها، استفاده از گیاهان دارویی به شیوه‌ی سنتی برای درمان امراض می‌باشد که به آن اتنوفارماکولوژی می‌گویند. اتنوفارماکولوژی به معنی دانش و اطلاعات افراد محلی در خصوص گیاهان دارویی، نحوه مصرف و فواید آن‌ها می‌باشد. در این تحقیق به بررسی دانش بومیان در رابطه با 3 گیاه بومادران (achillea biebersteinii afan)، خاکشیر(descurainia sophia (l.) weeb) و گل‌ماهور(verbascum speciousum schrad) پرداخته می‌شود. روستای شاه‌کوه سفلی جزو مناطق ییلاقی جنوب شرقی استان گلستان است و دارای مساحتی حدود 5850 هکتارمی‌باشد. به منظور جمع‌آوری اطلاعات در زمینه شناسایی گیاهان دارویی فوق و شیوه‌های درمان، مصاحبه شفاهی با پرسشنامه ساختاریافته، نیمه ساختاریافته بدون ساختار و مشاهده مشارکتی صورت گرفت. نتایج این بررسی گویای آن است که بومیان از دانشی غنی نسبت به گیاهان منطقه برخوردارند و برای درمان انواع امراض، به شیوه‌های گوناگون از گیاهان مختلف استفاده می‌کنند. با توجه به نتایج مذکور، توجه به دانش اتنوفارماکولوژی بومیان هر منطقه علاوه بر اینکه می‌تواند رهیافتی جدید رو به دانش رسمی باشد، می‌تواند سبب ایجاد اشتغال، بهبود وضعیت معیشتی ساکنان و حفظ بیشتر مراتع آن منطقه شود.