مروری بر چالش های فرآوری زرشک در استان خراسان جنوبی و ارائه راهکارهای عملیاتی

در راستای سیاست افزایش صادرات غیرنفتی ، شناخت محصولات و فعالیت های تولیدی کشور که شرایط لازم جهت نفوذ در بازارهای جهانی را دارا باشند ، امری ضروری به نظر می رسد. چشم انداز تمام شدن منابع نفتی و وجود مشکلات ناشی از اقتصاد تک محصولی، سیاست گذاری هایی را در راستای افزایش صادرات غیرنفتی از جمله محصولات کشاورزی موجب شده است. صادرات گیاهان دارویی یکی از منابع سرشار ارزی برای کشورمان است. با توجه به قابلیت های کشور، چنین به نظر می رسد که کشور ایران هنوزنتوانسته از ظرفیت ها و پتانسیل های موجود به خوبی بهره برداری کند و جایگاه مناسبی در عرصه تجارت در بازارهای جهانی گیاهان دارویی را بیابد. استان خراسان جنوبی با دارا بودن چندین اقلیم متنوع، خاستگاه رویش انواع گیاهان دارویی می باشد که خود را با شرایط محیطی سازگار نموده اند و رشد خوبی را تحت تنش های حاصل از خشکی، شوری و سرما داشته اند. در طول دوره های گذشته، ساکنان مناطق خراسان جنوبی با توجه به شرایط اقلیمی حاکم بر منطقه و خشکسالی های متناوب، گیاهان مقاوم و سازگار از جمله زرشک بیدانه را در الگوی کشت قرار داده اند. زرشک بی دانه قابلیت رشد و تولید در زمین های کم بهره با آب شور را داراست و در بسیاری از زمین های کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان های قاین و بیرجند کشت می شود. علیرغم مشکلات زیادی که بر سراه کاشت، داشت، برداشت و فیزیولوژی پس از برداشت زرشک بی دانه وجود دارد متاسفانه در حال حاضر این محصول ارزشمند با قیمت پایین بصورت خام در بازارداخلی و خارجی به فروش می رسد. در این مقاله ضرورت موضوع مورد بررسی قرار گرفته و پس از بیان مسئله به ارائه راهکارهای مناسب برای خروج از این چالش ها ارائه گردیده است. نتبجه گیری: گیاه زرشک یکی از گیاهان دارویی مزیت دار در کشور می باشد که برای جلوگیری از خام فروشی آن و برای رونق تولید و اشتغالزایی، فرآوری این محصول انحصاری استان ضروری می باشد. تولید محصولات فرآوری شده با ارزش اقتصادی بالاتر می تواند برای کشور ارزآور باشد.