بررسی اثر نانو ذرات اکسید منگنز و نانو ذرات اکسید روی بر جوانه زنی بذر گیاه کاسنی

گیاه کاسنی با نام علمی cichorium intybus از دیرباز دارای خواص دارویی و غذایی گوناگون بوده و به جهت اهمیت کاربردی کاسنی، این گیاه در مناطق وسیعی از دنیا کشت داده می شود. به همین جهت افزایش کیفی و کمی محصول ناشی از کشت این گیاه بسیار با اهمیت می باشد. نانو تکنولوژی بدلیل تولید ذراتی با ابعاد نانو با خواص متفاوت آنها بسیار مهم می باشند. بدین منظور در این پژوهش تجربی اثر دو نانو ذره اکسید منگنز و اکسید روی بر درصد جوانی زنی بذر این گیاه مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا پس از ضدعفونی کردن بذرها با محلول هیپو کلریت سدیم 2%، در محلول نانو ذرات اکسید روی و منگنز در دوز های 05/0 ، 01/0 و 1/0 گرم در لیتر به مدت دو ساعت غوطه ور شده سپس با آب مقطر شستشو داده شدند. تعداد گروه ها به همراه گروه کنترل هفت عدد بود. پس از آن بذرها به پتری دیش روی کاغذ صافی منتقل شدند. محلول پاشی با دوز های مربوطه هر دو روز یکبار به میزان 5/0 سی سی توسط اسپری برای هر پتری دیش صورت گرفت. پس از آن درصد جوانه زنی با استفاده از فرمول مربوطه محاسبه و با نرم افزار spss 21 و آزمون واریانس یکطرفه مورد سنجش قرار گرفت. در نتایج مربوط به سنجش درصد جوانه زنی همسو با افزایش دوز 01/0 و 05/0 گرم در لیتر اثر افزایشی مشاهده شد که برای دوز 05/0 ماکزیمم بود به اندازه ای که اختلاف معنی داری در حد p<0.001 مشاهده شد. اما با افزایش دوز به 1/0 گرم در لیتر، اثرات سمی و کاهشی در نتایج درصد میزان جوانه زنی مشاهده شد. نتایج فوق برای هر دو نانو ذره همسو بود. اگرچه در مورد نانو ذره اکسید منگنز شدید تر بود. در گیاهان عنصر روی و منگنز از عناصر مهم می باشند بدین لحاظ برای رشد و زیست گیاهان و جانوران ضروری می باشند. یون روی در تمامی گروه های آنزیمی وجود داشته و از این لحاظ کاملا منحصر بفرد می باشد. فلز منگنز اگرچه برای گیاهان کم مصرف می باشد اما بسیار ضروری بوده و در فعالیت های گوناگون گیاه موثر می باشد. منگنز در زنجیره های انتقال الکترون گیاه شرکت داشته و در ساخت و ساز کلروفیل موثر می باشد و موجب اکتیو شدن 35 آنزیم در گیاه می شود. بعلت استفاده گسترده از کودهای گوناگون امروزه نگرانی های زیادی در مورد آلایندگی آنها بوجود آمده است. مصرف بی رویه کودها موجب تنش های آلاینده و محدود کننده ای شده که فعالیت های رشد و نمو و تکثیر گیاه را با اختلال روبرو می نماید. از این رو در مورد عناصر ضروری برای گیاهان هر دو سوی کم یا زیاد بودن میزان آنها مهم بوده، موجب پدید آمدن اثرات منفی بر گیاهان شده که ناشی از کمبود یا سمیت عنصری خاص می باشد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش پیشنهاد می شود دو نانو ذره اکسید روی و اکسید منگنز در دوز 05/0 گرم در لیتر بعنوان کود مورد استفاده قرار بگیرند.