مروری بر نقش نانوذرات روی بر گیاهان دارویی

گیاهان دارویی از گیاهان اقتصادی مورد استفاده بشر می‌باشند که مواد شیمیایی موثر و مفیدی را با مقادیر بسیار کم در خود ذخیره می‌کنند. از اواسط قرن بیستم به بعد و به دنبال مشخص شدن عوارض سوء استفاده ناشی از استعمال داروهای شیمیایی مختلف، گیاهان دارویی و داروهای مستخرج از گیاه در بسیاری از موارد جایگزین داروهای شیمیایی شده‌اند. امروزه ترکیبات شناسایی شده در گیاهان به عنوان داروهای جدید مورد استفاده قرار می‌گیرند و می‌توانند به عنوان کلیدی برای شناسایی روش‌های درمانی کم‌هزینه و دارای عوارض جانبی کمتر در درمان بسیاری از بیماری‌ها به کار روند. در کشاورزی مرسوم کاربرد بیش از حد کودهای شیمیایی در مقیاس وسیع باعث کاهش کارایی مصرف عناصر غذایی و مشکلات زیست محیطی جدی از قبیل آلودگی آب و خاک، فرسایش ژنتیکی، فرسایش خاک، تخلیه عناصر غذایی، اسیدی شدن خاک‌ها و سایر موارد شده است. امروزه به منظور رسیدن به کشاورزی پایدار به ‌همراه عملکرد بیشینه و کمترین خسارت زیست ‌محیطی، می‌توان از روش‌های دیگر کوددهی (استفاده از نانو کودها) استفاده کرد تا عناصر غذایی مورد نیاز برای رشد و تولید محصول فراهم شود و هم ساختار خاک در شکل مطلوب حفظ شود. استفاده از نانو کودها به منظور کاهش تلفات عناصر غذایی و افزایش کمیت و کیفیت گیاهان دارویی از اهمیت بالایی برخوردار است. روی به عنوان یک عنصر ریزمغذی ضروری، نقش مهمی در رشد و متابولیسم گیاه بر عهده دارد. روی با اثر بار هورمون‌های رشد، بهبود جذب برخی عناصر غذایی و افزایش سنتز پیش‌سازهای متابولیت‌های ثانویه توانسته است، باعث افزایش رشد و تولید اسانس در گیاهان دارویی شود. نانو ذره روی و نانو اکسید روی می‌توانند با بهبود شرایط رشدی گیاه باعث افزایش عملکرد و محتوای متابولیت‌های ثانویه گیاهان دارویی شوند.