ارزیابی اثر ضدباکتریایی اسانس علف لیمو بر رشد باکتری بیمارگر خوشه صمغی گندم

بیماری خوشه صمغی با عامل rathayibacter tritici یکی از بیماری‏های باکتریایی مهم غلات در دنیا می‏باشد. کنترل این بیمارگر به دلیل محدودیت استفاده از سموم، آنتی‏بیوتیک‏ها و مقاومت آن‏ها نسبت به سموم با چالش جدی مواجه می‏باشد. از این رو اسانس‏های گیاهی به عنوان یک جایگزینی مناسب برای کنترل بیمارگرهای گیاهی مطرح می‏باشند. در پژوهش حاضر، اثر اسانس علف لیمو علیه باکتری بیمارگر r. triticiبررسی شد. پس از استخراج اسانس‏های گیاهی، ترکیبات تشکیل‏دهندة آن‏ها با کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی (gc-ms) شناسایی شدند. سپس اثر ضدباکتریایی اسانس‏ها با استفاده از روش نشت در دیسک بررسی شد. هم‏چنین حداقل غلظت بازدارندگی (mic) و حداقل غلظت کشندگی (mbc)، اثر ترکیبی اسانس‏های گیاهی و اثر اسانس علف لیمو علیه باکتری r. tritici با استفاده از میکروسکوپ الکترونی عبوری مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 64/75 درصد از ترکیبات اسانس علف لیمو با آنالیز gc-ms شناسایی شد. میزان هاله بازدارنده مربوط به اسانس علف لیمو روی باکتری r. tritici به میزان 09/2 ±26 میلی‏متر بود. mic و mbc برای اسانس مورد بررسی علیه باکتری بیمارگر به ترتیب سه و دو میکروگرم بر میلی‏لیتر بود. مطالعات میکروسکوپ الکترونی عبوری نشان داد که اسانس علف لیمو سبب تخریب کامل سلول، آسیب دیواره سلولی، ناحیه هسته‏ای متورم و تغییر در تراکم سیتوپلاسم سلول‏های باکتریایی r. tritici شده است.