اثربخشی تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر بی‌رمقی زناشویی زوجین دارای فرزند کم‌توان ذهنی

زمینه و هدف: کم‌توانی ذهنی اختلالی عصب تحولی با نقص در عملکردهای ذهنی و انطباقی در حوزه‌های مفهومی، اجتماعی و کاربردی است که در طول دوره رشد شروع می‌شود و طبق شواهد بر روابط سایر اعضای خانواده اثر می‌گذارد؛ در شرایطی که خانواده دارای فرزند کم‌توان ذهنی است، استرس‌های همه‌جانبه‌ای به کل خانواده و روابط زناشویی تحمیل می‌شود که فرایند بی‌رمقی زناشویی و خودسرزنش گری را در بین زوجین تشدید می کند. بر این اساس پژوهش حاضر باهدف اثربخشی تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر بی‌رمقی زناشویی زوجین دارای فرزند کم‌توان ذهنی انجام گرفت. روش پژوهش: این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش، زوجین با فرزند کم‌توان ذهنی شهر تهران در سال 1402 بود. نمونه پژوهش شامل 30 زوج با فرزند کم‌توان ذهنی در حال تحصیل در منطقه 18 شهر تهران بودند که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند (هر یک 15 زوج). گروه آزمایش 10 جلسه ی 90 دقیقه ای (هر هفته دو جلسه) مداخله تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی را دریافت کرد و گروه کنترل در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بی‌رمقی زناشویی (cbm) بود. داده ها توسط نرم‌افزار spss24 و با استفاده از تحلیل کوواریانس تحلیل شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر بی‌رمقی زناشویی زوجین دارای فرزند کم‌توانی ذهنی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل اثربخشی معنادار و پایداری دارد (p<0/05)؛ به‌عبارت‌دیگر، مداخله تلفیقی شفقت به خود و معنادهی به رنج باعث کاهش ابعاد بی‌رمقی زناشویی (خستگی عاطفی، f=97/06,p<0/01؛ خستگی روانی، f=72/21,p<0/01 و خستگی جسمی، f=69/63,p<0/01) زوجین دارای فرزند کم‌توان ذهنی شد.تیجه گیری: بنابراین می‌توان گفت، تلفیق شفقت به خود و معنادهی به رنج مبتنی بر آموزه های اسلامی از طریق افزایش پذیرش بدون قضاوت نسبت به رنج ها، همدلی و توجه مستمر نسبت به احساسات درونی به کاهش احساس گناه، ایجاد حالت صلح با خود و دیگران و درنتیجه کاهش مشکلات روان‌شناختی زوجین می‌انجامد که کاهش بی رمقی زناشویی و خودسرزنش گری می‌تواند پیامد چنین فرایندی باشد.