تاثیر محیط های کوئنچ مختلف بر ریزساختار و خواص مکانیکی فولادهای ابزار d2 و d3

در این تحقیق، از محیط‌های کوئنچ آب، روغن، آب-نیتروژن مایع و روغن-نیتروژن مایع، برای دو فولاد ابزار d2و d3 استفاده شد تا ریزساختارهای حاصله با سیکل آنیل کامل مقایسه شوند. برای بررسی ریزساختار دو فولاد از میکروسکوپ نوری (om) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) استفاده شد. اندازه‌گیری میزان سختی با استفاده از دستگاه سختی سنج راکول (hra) انجام شد. همچنین درصد فاز مارتنزیت و درصد کاربیدها محاسبه شدند. نتایج نشان داد که با تغییر نرخ سرعت سرمایش از حالت تعادلی به حالت غیرتعادلی، زمینه هر دو فولاد از ساختار پرلیت به فاز مارتنزیت تغییر ‌می‌یابد. همچنین مشخص شد که برای هر دو فولاد d2 و d3، بالاترین درصد فاز مارتنزیت و درصد کاربیدها، مربوط به سیکل آب-نیتروژن مایع و بعد از آن، سیکل روغن-نیتروژن مایع، می‌باشد. در فولاد d3، هر چه نرخ سرمایش محیط کوئنچ افزایش یابد، درصد فاز مارتنزیت، درصد کاربیدها و میزان سختی افزایش می‌یابند و میانگین اندازه کاربیدها، نسبت به حالت آنیل کامل،کاهش می‌یابند. اما در خصوص فولاد d2، مشاهده شد که میانگین اندازه کاربیدها نسبت به حالت آنیل کامل، افزایش پیدا کرده است و سیکل آب، بالاترین میانگین اندازه کاربیدها را داراست. اما همچنان میزان سختی با افزایش نرخ سرعت سرمایش محیط کوئنچ، افزایش یافته است.