بررسی تغییرات تبخیر از سطح آب دریاچه ارومیه

تبخیر از سطح آزاد آب یکی از مهمترین بخش‌های هدر رفت آب از دریاچه‌ها و مخازن سدها می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات تبخیر از سطح آب دریاچه ارومیه در سه ماه گرم سال (تیر، مرداد و شهریور) در بازه زمانی سال‌های 1346 تا 1397 (52 سال) انجام شد. برای این منظور از میانگین داده‌های تبخیر از تشت 6 ایستگاه اطراف دریاچه ارومیه به‌عنوان تخمینی برای تبخیر از سطح آب دریاچه استفاده شد. داده‌های تبخیر از تشت پس از تبدیل به تبخیر از سطح آب شور به کمک روش‌های من- کندال، آزمون همگنی استاندارد نرمال، آزمون بویشاند و آزمون پتیت مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تبخیر از سطح آب دریاچه در هر سه ماه مورد بررسی داری تغییرات افزایشی است هرچند این افزایش در تیرماه غیرمعنی‌دار می‌باشد. مقدار افزایش در تبخیر در طول دوره مورد بررسی برای مرداد ماه 5/25 میلی‌متر و برای شهریور معادل 9/41 میلی متر بدست آمد. این افزایش چشمگیر و معنی‌دار در تبخیر بعد از سال 1378 شدت بیشتری به خود گرفته است. به‌نحوی که مقدار میانگین تبخیر قبل از این سال برای شهریور ماه معادل 9/198 میلی‌متر و بعد از این سال به 3/226 میلی‌متر افزایش یافته است. برای مرداد ماه نیز میانگین تبخیر قبل از سال 1378 8/202 میلی‌متر و بعد از آن 7/226 میلی‌متر بدست آمد. این مقادیر به ترتیب معادل 2/10 و 9 درصد بیشتر از میانگین درازمدت است. نتایج این پژوهش که نشان دهنده افزایش هدر رفت آب در اثر تبخیر است، به وضوح اهمیت درنظر گرفتن مطالعات تغییر اقلیم و آینده‌نگری‌های آب و هوایی را در پروژه‌های حساس مانند توسعه کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه‌ها و توسعه پروژه‌های سدسازی نشان می‌دهد.