ارزیابی تناسب کیفیت آب های زیرزمینی روستاهای حاشیه رودخانه ارس برای آبیاری

ارزیابی کیفیت آب قبل از استفاده برای مصارف شرب و کشاورزی جزو موارد ضروری محسوب می گردد. پژوهش حاضر به بررسی ویژگی های هیدروژئوشیمیایی آب های زیرزمینی روستاهای حاشیه رودخانه ارس و تناسب آن ها برای کشاورزی در استان آذربایجان شرقی پرداخته است. در این پژوهش تعداد 34 نمونه از منابع آب زیرزمینی اخذ گردیده و پارامترهای هدایت الکتریکی، سولفات، کلراید، بیکربنات، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و ph مورد آنالیز قرار گرفت و sar محاسبه شد. ec آب های زیرزمینی مورد مطالعه دارای حداقل µs/cm610، حداکثر µs/cm5333 با میانگین µs/cm1708 بدست آمد که این مقدار می تواند برای آب آبیاری مورد استفاده قرار گیرد، اما ترجیح بر استفاده از آب های دارای ec کمتر از µs/cm1000 می باشد. مقادیر حداقل و حداکثر sar نیز به ترتیب 3/0 و 3/9 محاسبه شد. در مرحله بعد نیز مقادیر rsc برای هرکدام از نمونه ها مورد محاسبه قرار گرفت که در آب های دارای سدیم بالا این شاخص دارای مقادیر منفی بالا بدست آمد که این عامل خود تاثیر منفی بر میزان جذب یون های کلسیم و منیزیم داشت. یافته های پژوهش نشان داد 82 درصد از آب های این منطقه بر اساس نمودار ویلکوکس در کلاس c2s1 و c3s1 بودند که محدودیتی برای مصرف به عنوان آب آبیاری ندارند. با این حال 18 درصد منابع آب بررسی شده در کلاس c4s1 و c4s2 قرار داشتند که برای مصارف آبیاری دارای محدودیت هستند. با توجه به نتایج بدست آمده بنظر می رسد آب های زیرزمینی بررسی شده تحت تاثیر ساختار زمین شناسی منطقه بوده و از روستایی به روستایی دیگر تفاوت هایی مشاهده می شود.