توسعه پایدار معدنی: از مفهوم تا مصادیق عینی و تجارب جهانی

افزایش تنش ها بین بخش معدن و محیط زیست هم در سطح حاکمیتی و هم در سطح عملیاتی همچنین افزایش تعارضات و مزاحمت های اهالی ساکن در مجاورت معادن و واحدهای صنعتی معدنی در سالهای اخیر، حاکی از ضرورت اقدامات مشخصی توسط معادن و صنایع معدنی و متالورژی است. بر اساس بررسی تجربه جهانی تنها راه حل کاهش این مشکلات توسعه پایدار معدنی است. مدیریت مصرف انرژی و آب، تولید حداقل پسماند، حفظ محیط زیست، افزایش ایمنی عملیات و ایفای مسئولیتهای اجتماعی و برقراری عدالت اجتماعی بین نسل امروزی و نسل آینده همگی مستلزم این است که در همه امور حاکمیت شرکتی و ماموریتهای هیات مدیره شرکتهای معدنی به مقوله توسعه پایدار ارزش واقعی داده شود. لذا در مقاله حاضر ابتدا مفهوم دقیق توسعه پایدار و منافع بالقوه آن بررسی شده و ضمن بررسی اهداف 17 گانه و جهانی توسعه پایدار، مصادیق آنها در عملیات اکتشاف معدن، برنامه ریزی تولید و استخراج معدن، ایمنی عملیات معدنکاری، طراحی و احداث کارخانه های فرآوری مواد معدنی و بازسازی معدن برشمرده شده اند. در راستای بررسی تجربیات سایر کشورها، برخی از فناوریهای نوین و ابتکاری که با هدف دستیابی به توسعه پایدار در عملیات معدنکاری در حال استفاده هستند، معرفی شده اند. این مقاله با هدف ارتقای دانش و بینش معدنکاران و فعالان معدنی در زمینه توسعه پایدار تنظیم شده است. از آنجا که پروژه های معدنی به دلیل صرف زمان و سرمایه زیاد، پیچیدگیهای بیشتری نسبت به سایر فعالیتهای اقتصادی دارند، بررسی اثرات توسعه پایدار بر افزایش بازدهی و سودآوری پروژه ها و تداوم حیات ضرورتی اجتناب ناپذیر است.