برآورد ضریب فزاینده مخارج دولت در اقتصاد ایران : کاربرد الگوی خود‌رگرسیون برداری عامل افزوده با پارامترهای متغیر در طی زمان

بکارگیری سیاست‌های مالی با تاثیر بر تولید ناخالص داخلی این امکان را به دولت ها می دهد تا در شرایط لازم با کاهش یا افزایش تولید در جهت ثبات اقتصادی قدم بردارند. اما میزان اثر بخشی سیاست مالی جزء مباحث پرمناقشه بین اقتصاددانان و پژوهشگران است. ضریب فزاینده مخارج دولت یکی از موارد تعیین کننده میزان اثر‌بخشی سیاست مالی است و با توجه به تغییرات پارامترهای الگوی اقتصادی در طی زمان، برآورد ضریب فزاینده مخارج دولت متغیر در طی زمان اهمیت زیادی برای میزان اثرگذاری بر اقتصاد دارد. بنابراین در این مقاله به برآورد ضریب فزاینده مخارج دولت در اقتصاد ایران با رویکرد خود‌رگرسیون برداری عامل افزوده با پارامتر‌های متغیر در طی زمان (tvp-favar) با داده‌های فصلی دوره 1369- 1399 پرداخته می شود. نتایج نشان می‌دهدکه اندازه ضریب فزاینده مخارج دولت در دوره زمانی مورد بررسی بین مقادیر 63/0 و 3/2 در نوسان است. بطوریکه اکثر این تغییرات ناشی از عوامل چرخه ای اقتصاد است. از طرف دیگر عوامل ساختاری نقش کم رنگی را در نتایج دارند. بنابراین مطابق یافته های تحقیق برای اثر بخشی سیاست مالی باید بیشتر از بقیه عوامل به وضعیت اقتصاد در چرخه‌های تجاری توجه کرد.

estimating the government spending multiplier in the iran : the application of the time-varying parameters vector autoregression (tvp-var) model

the use of fiscal policies with an impact on the gross domestic product allows governments to step in the direction of economic stability by reducing or increasing production in the necessary conditions. however, the effectiveness of fiscal policy is one of the most controversial topics among economists and researchers. the government spending multiplier is one of the things that determine the effectiveness of fiscal policy, and according to the changes in the parameters of the economic model over time, the estimation of the government spending multiplier over time is very important for the effect on the economy. therefore, in this paper, the estimation of the government spending multiplier in iran’s economy with the tvp-favar with seasonal data is discussed. the results show that the size of the government spending multiplier fluctuates between the values of 0.63 and 2.3 in the investigated time period. most of these changes are caused by cyclical factors of the economy. on the other hand, structural factors play a minor role in the results. therefore, according to the findings of the research, for the effectiveness of fiscal policy, more attention should be paid to the state of the economy in business cycles than other factors