بررسی تاثیر خصوصی‌سازی بر رفاه اجتماعی در ایران: رویکرد رگرسیون انتقال ملایم

ارتقاء سطح رفاه اجتماعی از اهداف کلان هر کشوری است. عوامل متنوعی می‌تواند رفاه اجتماعی را تحت تاثیر قراردهد و خصوصی‌سازی یکی از این عوامل به‌شمار می‌رود. این مطالعه با استفاده از رویکرد رگرسیون انتقال ملایم، اثر خصوصی‌سازی بر رفاه اجتماعی در ایران براساس شاخص رفاه اجتماعی آمارتیا سن برای دوره زمانی 1370 تا 1401 بررسی کرده است. متغیرهای کنترلی پژوهش شامل باز بودن تجاری، صنعتی‌شدن، مصرف انرژی و انتشار دی‌اکسید کربن است. براساس یافته‌های پژوهش مدل بهینه، غیرخطی با 2 رژیم بوده و انتقال از رژیم 1 به رژیم 2 بسیار ملایم اتفاق افتاده ‌است. نتایج حاکی از آن است که خصوصی‌سازی قبل از حد آستانه با مقدار 2476.16 برای سالهای 1370 تا قبل از 1382، دارای اثر مثبت و معنی‏دار بر شاخص رفاه اجتماعی و بعد از عبور از حد آستانه برای سالهای 1382 به بعد، از اثر مثبت کاسته شده است و به تدریج به اثر منفی تغییر یافته است. همچنین، باز بودن تجاری بر رفاه اجتماعی، در رژیم اول اثر معنی‌داری نداشته ولی در رژیم دوم دارای اثرمنفی و معنی‌داراست. متغیرهای صنعتی شدن و مصرف انرژی در رژیم اول اثر منفی و معنی دار داشته‌اند و در رژیم دوم دارای اثر مثبت و معنی‌دار بوده‌اند.

investigating the impact of privatization on social welfare: smooth transition regression approach

improving the level of social welfare is one of the main aims of countries. various factors can affect social welfare the privatization is one of these factors. this study has investigated the effect of privatization on social welfare in iran based on amartya sen social welfare index during the period 1991 to 2022 using the smooth transition regression approach. the control variables of the research include trade openness, industrialization, energy consumption and carbon dioxide emissions. based on the findings of the research, the optimal model is non-linear with 2 regimes and the transition from regime 1 to regime 2 has happened very gently. the results indicate that privatization before the threshold value of 2476.16 during 1991 before 2003 has a positive and significant effect on the social welfare index and after passing the threshold value during 2003 to 2022, the positive effect has decreased and gradually changed to a negative effect. trade openness has no significant effect on social welfare in the first regime and has a negative and significant effect in the second regime. industrialization and energy consumption variables had a negative and significant effect in the first regime and a positive and significant effect in the second regime.