مسجد مدرسه چهارباغ اصفهان: موزه پایدار هنر اسلامی

مسجد مدرسه چهارباغ اصفهان، یادگاری ارزشمند از هنر و معماری عصر صفوی به شمار می‌آید که باگذشت بیش از سه قرن همچنان شکوه و عظمت خود را حفظ نموده است. شناخت مبانی و اصول به کار گرفته شده در طراحی و ساخت کالبد این بنا و تمهیدات اندیشیده شده در جهت مانایی اجتماعی و تاریخی آن می‌تواند الگویی برای معماری امروز، به‌منظوررسیدن به تعالی از حیث صورت و معنا باشد. هدف از پژوهش حاضر تبیین و تحلیل جنبه‌های مختلف پایداری و پایایی این بنا و کشف ویژگی‌های منحصر به فرد کالبدی و فضایی آن می‌باشد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی صورت پذیرفته است. بدین منظور به شیوه کیفی، جنبه‌های اقلیمی، اجتماعی، اقتصادی، تاریخی و زیبایی با در نظر گرفتن ویژگی‌های کالبدی، معنایی و معنوی بنا مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرد. نتایج حاصل گویای آن است که بنای مسجد مدرسه چهارباغ نه تنها از حیث زیست‌محیطی مشخصه‌های اقلیمی را مد نظر داشته تا محیطی مطبوع و همساز با طبیعت پیرامون را فراهم سازد، بلکه از لحاظ اجتماعی و اقتصادی نیز پایدار بوده است. به‌کارگیری هنر اسلامی در آرایه‌های سطوح پوششی، بنا را از نظر زیبایی نیز مانا ساخته است. به نحوی که می‌توان گنجینه‌ای از هنر و معماری پویا و ماندگار را در آن به نظاره نشست.

isfahan chaharbagh school mosque: sustainable museum of islamic art

isfahan’s chaharbagh school-mosque is considered as a valuable relic of the art and architecture of the safavid era, which has preserved its splendor after more than three centuries. knowing the basics and principles used in the design and construction of this building and the arrangements thought for its social and historical meaning can be a model for today’s architecture, in order to achieve excellence in terms of form and meaning. the purpose of the current research is to explain and analyzing the various aspects of stability and reliability of this building and to discover its unique physical and spatial features. the mentioned research is descriptive-analytical in terms of method, and data collection has been done in documentary and field form. for this purpose, the climatic, social, economic, historical and aesthetic aspects are analyzed and evaluated in a qualitative way, taking into account the physical, semantic and spiritual characteristics of the building. the results show that the building of the chaharbagh school mosque not only considered the climatic characteristics from an environmental point of view to provide a pleasant environment compatible with the surrounding nature, but it was also socially and economically stable. the use of islamic art in the arrays of covering surfaces has made the building beautiful in terms of beauty. in such a way that you can see a dynamic and lasting treasure of art and architecture in it.