تبیین مفهوم حکمت ایرانی اسلامی در فضاهای عمومی شهری نمونۀ موردمطالعه: بازار بزرگ تبریز

شهرسازی، مبحثی که بیانگر تاثیر متقابل انسان، فرهنگ، روش زیست و محیط زندگی بر یکدیگر است، در رسیدن به اهداف جامعۀ اسلامی برای هویتمندی و اعتلای فرهنگ و اخلاق مردم نقش بسزایی دارد. در همین راستا، دستیابی به الگویی ایرانی  اسلامی با توجه با آموزه‏های اسلامی و ایرانی از اهمیت فراوانی برخوردار است. آثار طراحی شهری در گوشه و کنار گسترۀ وسیع ایران‏زمین بازگوکنندۀ سال‏ها تفکر، تعقل، تبلور و تجلی آداب‏ورسوم و فرهنگ ایرانی اسلامی ساکنان این سرزمین است. می‏توان ادعا کرد هر دسته از این آثار در گوشه و کنار این سرزمین بزرگ برای خود مکتبی منحصربه‏فرد است. هریک از این مکاتب قابلیت‏هایی برای بازآموزی دارد. روش انجام این پژوهش توصیفی  تحلیلی است و در بیان پیشینۀ تاریخی شهرهای ایرانی این رویکرد اتخاذ شده است. در این پژوهش، ابتدا با بررسی متون و منابع، مفاهیم شهر و عناصر آن تبیین شده و سپس چگونگی ساختار شهر در ایران پیش و پس از اسلام و روند تغییرات شهرها در دوره‏های گوناگون تحلیل شده است. بخش مهمی از پژوهش‏های انجام‏شده صرفاً در سطح توصیف عناصر کالبدی تشکیل‏دهندۀ شهرهای ایرانی  اسلامی متمرکز است. در نهایت، بازار تبریز بر اساس مفاهیم شهر ایرانی  اسلامی بررسی شده است.

explaining the concept of iranian-islamic wisdom in urban public spaces-case study: tabriz grand bazaar

urbanization, a topic that expresses the mutual influence of man, culture, way of life and living environment on each other, plays a significant role in achieving the goals of the islamic society for the identity and enhancement of the culture and ethics of the people. in this regard, achieving an iranian-islamic model according to islamic and iranian teachings is very important. the works of urban design in the corners and corners of the vast expanse of the land of iran are a reflection of years of thinking, rationalization, crystallization and manifestation of iranian islamic customs and culture of the inhabitants of this land. it can be claimed that each group of these works in the corners of this great land is a unique school for itself. each of these schools has capabilities for retraining. the method of conducting this research is descriptive-analytical, and this approach has been adopted in describing the historical background of iranian cities. in this research, the concepts of the city and its elements are first explained by examining the texts and sources, and then the structure of the city in iran before and after islam and the process of changes in cities in different periods are analyzed. an important part of the conducted research is focused only on the level of describing the physical elements that make up iranian-islamic cities. finally, the market of tabriz has been examined based on the concepts of iranian-islamic city.