ترمینولوژیِ بزه‌دیده در لایحۀ تعزیرات براساس پیش‌نویس معاونت حقوقی و امور مجلس قوه قضائیه مورخ 1401

این مقاله به بررسی و تحلیل ترمینولوژی بزه‌دیده در «لایحه تعزیرات»، که قرار است به‌عنوان یکی از کتاب‌های قانون مجازات اسلامی به تصویب برسد، می‌پردازد. منظور از ترمینولوژی بزه‌دیده، شناسایی مفهوم «بزه‌دیده» به‌عنوان یک کلیدواژۀ علوم جنایی است که به بطن یک سند حقوقی (همچون قانون، و در اینجا، لایحه) راه می‌یابد. در این سطح، نویسندگان لایحه به‌جای واژگانی مانند «مجنی‌علیه»، «متضرر» یا «زیان‌دیده از جرم»، و «شاکی» یا «مدعی خصوصی»، که تعبیرهای گوناگون و متفاوتی از حوزه‌های فقه و حقوق و آیین دادرسی بوده‌اند، از اصطلاح علمی‌ فنی «بزه‌دیده‌» استفاده کرده‌اند که می‌تواند بازتاب‌دهندۀ مفهوم‌های جرم‌شناختی و بزه‌دیده‌شناختی با مبانی نظری آنها در متن قانون باشد. مقاله نتیجه‌گیری می‌کند که متن لایحه از این جهت، هنوز با نوشتگان یکپارچه، که مفهوم «بزه‌دیده» را به‌عنوان یکی از بازیگران نظام دادگستری جنایی در محتوای خود به‌رسمیت شناخته باشد، فاصله دارد.

terminology of the concept of victim in the bill of penalties: based on the preliminary draft of the legal and parliamentary affairs deputy of the judiciary, dated 2022

this article explores the investigation and analysis of the terminology related to the concept of &victim& in the &bill of penalties,& which is intended to be approved as one of the books of islamic criminal law. the term &victim& refers to the identification of the concept of &victim of the crime& as a key term in the criminal sciences, which finds its place within a legal document (such as a law, and in this context, a bill). at this level, the drafters of the bill have opted to use the scientific-technical term &victim& instead of vocabulary such as &accused,& &injured,& or &victim of the crime,& and &complainant& or &private prosecutor,& which have diverse and varying interpretations from the fields of jurisprudence, law, and procedural law. this term can reflect the criminological and victimological concepts with their theoretical foundations within the legal text. the article concludes that the bill’s text, in this regard, is yet to be formally recognized as uniform among legal scholars who regard the concept of &observed& as one of the players in the criminal justice system within its content.