سازوکارهای تضمین حقوق بنیادین ملّت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ پیوند اسلامیّت و جمهوریّت

انتخاب نظام جمهوری اسلامی و تصویب قانون اساسی از سوی ملت ایران در راستای شناسایی جایگاه ایشان به عنوان سازندگان نظام سیاسی و تثبیت حقوق بنیادین ملت بوده است و با رای و تصویب مردم، احکام و موازین شریعت مقدس در حوزه‌های مختلف به فعلیت درآمد. در قانون اساسی، جمهوریّت نظام در پیوندی عمیق با اسلامیّت، تشکیل هرگونه قدرت سیاسی را مستقیم یا غیرمستقیم به اراده مردم مستند کرده و از درون این قدرت سیاسی، مفهوم حاکمیت ظهور کرده است. شناسایی آرای مردم در جایگاه خالق نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی، از نقاط قوت و ارزشمند قانون اساسی است؛ به نحوی که پشتوانه ای قوی در تضمین حقوق بنیادین ملت و اجرای شریعت مقدس تلقی می‌گردد. قانون اساسی ایران، تلفیقی ماهرانه میان اسلام و دموکراسی ایجاد کرده است به طوری که می‌توان یک رابطه راهبردی و پیوندی ظریف میان حاکمیت الهی و حاکمیت ملی مشاهده کرد. حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش ناشی از اراده خداوند است و اوست که انسان را بر سرنوشت خویش حاکم کرده است؛ بنابراین حقی است الهی و در نتیجه اعتبار مضاعف دارد. بر این اساس، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک قانون اساسی اسلامی، در تبیین منشا قدرت نظام جمهوری اسلامی، بر حق حاکمیت ملت صحه گذاشته و سازو کارهایی جهت اجرای شریعت مقدس و تضمین حقوق و آزادیهای مردم پیش بینی کرده است. پژوهش پیش رو با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اتخاذ رویکردی تحلیلی توصیفی، در مقام شناسایی مفهوم و مبانی حقوق بنیادین ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در پی پاسخ به سوال «پیوند میان اسلامیّت و جمهوریّت نظام چه تاثیری در تضمین حقوق بنیادین ملّت دارد؟» برامده است.