شناسایی و تبیین کاربست الگوی ارزشیابی عملکرد دولت در حوزه سلامت بر مبنای نظریه هم‌ شکلی نهادی

چالش عمده کشورهای در حال توسعه، سنجش عملکرد دولت به ویژه خرده‌ سیستم سلامت است. در ایران نیز سیاست ‌ها و چارچوب ‌های نهادی به ویژه سیاست‌های کلی نظام سلامت بر سنجش عملکرد حوزه سلامت تاکید دارند. وضعیت کنونی حوزه سلامت، از ناتوانی دولت در اجرای این سیاست‌ها، حکایت دارد. هدفِ این مطالعه، شناسایی و تبیین کاربست الگوی ارزشیابی عملکرد دولت در حوزه سلامت بر مبنای نظریه هم‌شکلی نهادی است.این پژوهش از نوع توسعه‌ای – کاربردی است و با رویکرد استقرایی و کیفی نظام‌مند اشتراوس و کوربین در راهبرد «نظریه داده‌بنیاد»، تحلیل شده است. گزاره‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 19 نفر خبره دانشگاهی- اجرایی در امر ارزشیابی عملکرد حوزه سلامت، گردآوری شدند. روش نمونه‌گیری ترکیبی هدف‌مند و گلوله برفی، تا مرحله اشباع نهایی ادامه یافت.در این پژوهش، تعداد 124 مفهوم و 20 مولفه در قالب چهار بُعد اصلی موثر بر ارزشیابی عملکرد دولت در حوزه سلامت تحت عنوان «عوامل فرهنگی و ارزشی»، «عوامل اقتصادی»، «قوانین و خط‌مشی‌ها» و «عوامل ساختاری و فناورانه»، شناسایی شدند.نتایج پژوهش نشان داد که الگوی پیشنهادی حاصل از عوامل موثر با سه نوع هم‌شکلیِ «فشار اجباری»، «فراگرد تقلیدی» و «فشار هنجاری» مترتب بر محیط‌های نهادی سازمان‌های متولی و دولت، سازگاری دارد.

identification and explanation of the application of the government performance evaluation model in the field of health, based on the institutional isomorphism theory

the main challenge of the developing countries is to measure the government performance, especially the health subsystem. in iran, policies and institutional frameworks, especially the general policies of the health system, emphasize on measuring the performance of the health sector. the current state of health indicates the government inability to implement these policies. the purpose of this study is to identify and explain the application of the government's performance evaluation model in the field of health, based on the institutional isomorphism theory.this research is of developmental-applied type, and has been analyzed by employing the inductive systematic qualitative approach of strauss and corbin, and the grounded theory strategy as well. the data propositions have been collected through semi-structured interviews with 19 academic-administrational experts who are involved in government performance evaluation. the combination purposeful and snowball sampling method continued until the final saturation stage. 124 concepts and 20 components were classified under 4 main categories that affect government performance evaluation, including cultural and value factors, economic factors, laws and policies and structural-technological factors. the results of the inquiry revealed that the proposed model resulting from the effective factors is compatible with the three types of isoforms of forced pressure, imitation process and normative pressure resulting from the institutional environments of the relevent organizations and the government.