اکوتوریسم و پایداری محیط زیست روستایی در شهرستان رودبار

اکوتوریسم پاسخگوی نیازهای فعلی زیست‌بوم‌ها است و به‌جای صدمه زدن به محیط‌زیست، به حفظ و بسط فرصت‌هایی برای تداوم حیات آن‌ها در آینده کمک می‌کند. انگیزه اصلی در اکوتوریسم پایدار، سفر به طبیعت و بازدید از جذابیت‌های طبیعی ناحیه‌ای خاص ازجمله ویژگی‌های کالبدی و فرهنگ بومی آن است. هدف پژوهش حاضر واکاوی اثرات اکوتوریسم بر پایداری زیست‌محیطی نواحی روستایی شهرستان رودبار است. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی، کتابخانه‌ای، پرسشنامه و نظرسنجی از صاحب‌نظران و مسئولین و مشاهدات میدانی صورت گرفته است. برای تحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزارهای arcgis و spss و آزمون anova و روش مدل سنجش پایداری پرسکات آلن استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان داد میزان درجه سطح پایداری زیست‌محیطی در روستاهای مورد مطالعه متفاوت است به‌طوری‌که روستای شیرکوه با میزان پایداری 723/0 (سطح خوب) در بالاترین سطح پایداری در بین روستاهای مورد مطالعه دارد. روستاهای حلیمه جان با 689/0 و شهربیجار نیز با 687/0 در جایگاه‌های بعدی قرارگرفته‌اند. روستای کلشتر با 182/0 بدترین سطح پایداری را داشته و در وضعیت ناپایدار قرار دارد. همچنین نتایج آزمون آنووا در شاخص‌های زیست‌محیطی نشان داد که روستاهای شیرکوه، حلیمه‌جان و شهربیجار، با توجه به بررسی‌ نتایج داده‌های بدست آمده و نظرات متخصصان رتبه‌های اول تا سوم قرارگرفته و از میانگین سطح پایداری مطلوبی برخوردار هستند. روستای کلشتر نیز در پایین‌ترین رتبه قرار دارد. در نهایت می توان گفت اکوتوریسم در محدوده مورد مطالعه قابلیت این را دارد که بنیان توسعه گردشگری سبز در فضاهای روستایی بنا نهد.

ecotourism and environmental sustainability in rural areas of rudbar

ecotourism is responsive to the current needs of ecosystems and, instead of harming the environment, helps to preserve and expand opportunities for their future survival. the main motivation for sustainable ecotourism is to travel to nature and visit the natural attractions of a particular region including its physical features and indigenous culture. this study aimed to investigate the effects of ecotourism on the environmental sustainability of rural areas in rudbar. the research method in this study was descriptive-analytical. data collection was carried out through documents, library data, questionnaire, survey of stakeholders, and field observations. arcgis and spss software, anova test, and alan’s perscot model were used to analyze the data. the results indicated that the level of environmental sustainability in the villages under investigation varied, with shirkouh village having the highest level of sustainability at 0.723 (good level) among others. halimejan and shahrbijar villages ranked next with 0.689 and 0.687, respectively. kalashtr village had the worst level of sustainability at 0.182 and was considered to have an unstable state. also, the results of the anova test in the environmental indicators showed that shirkouh, halimehjan, and shahrbijar villages ranked first to third based on the obtained data and expert opinions and had desirable levels of sustainability. kalashtar village also ranked the lowest. finally, it can be concluded that ecotourism has the potential to establish the foundation for green tourism development in rural areas under investigation of this study.