بررسی فقهی جرم‌انگاری حقوق نجومی

حقوق نجومی هزینه های هنگفتی را بر جامعه تحمیل می‌کند و درعین‌حال به لحاظ شکل پیچیده اغلب آن‌ها کشف و تعقیب آن‌ها دشوار است. لذا سیاست کیفری قاطعی را می‌طلبد. این پژوهش با روش کتابخانه‌ای و پاسخ به سوال اصلی: جرم انگاری حقوق نجومی در فقه اسلامی چگونه است؟ درصدد تبیین جرم‌انگاری حقوق نجومی از منظر فقهی است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است و گردآوری اطلاعات به صورت فیش‌برداری بوده است. بر اساس یافتههای پژوهش، در حقوق اسلام قرار گرفتن اجرت در مقابل کار است. در منابع اسلام در خصوص پرداخت حقوق کارمند و کارگر سه مقوله معیشت – کارکرد – نیازهای مادی، ‌اجتماعی و روانی مطرح است. حرمت اکل مال به باطل و حرمت تعاون بر اثم،‌ از مهم‌ترین مبانی شرعی جرم‌انگاری حقوق نجومی در عصر حاضر بوده و بر اساس این مبانی هرگونه کار حرامی به موجب قاعده «التعزیر لکل حرام» حرام بوده و مجازات که حاکم اسلامی با توجه به شرایط و حساس بودن موضوع اعمال می‌کند از آثار وضعی دریافت حقوق نجومی است عقل انسان ورود هرگونه ضرری را نهی نموده این گونه نهی با توجه به مُفاد قاعده لاضرر در نهی حقوق نجومی تسری داشته به‌طوری که عقل انسان در کنار انصاف حقوق نجومی را خارج از عرف و مغایر با کارکرد نجومی بگیران دانسته و چنین دریافت‌هایی را جرم قلمداد نموده است و از آنجا که قاعده عدالت، حرمت اختلال نظام، اصل امانت‌داری با خیانت، ظلم و بی‌نظمی مبارزه می‌نمایند، حقوق نجومی را از مصادیق خیانت، ظلم و اختلال در نظام دانسته و نجومی بگیران را خائن و مخل امنیت اقتصادی و سیاسی جامعه محسوب می‌کنند.

jurisprudential review of the criminalization of astronomical rights

astronomical rights impose huge costs on the society, and at the same time, due to their complex form, it is difficult to discover and pursue them. therefore, a decisive criminal policy is required. this research is based on the library method and the answer to the main question: how is the criminalization of astronomical rights in islamic jurisprudence? it seeks to explain the criminalization of astronomical rights from a jurisprudential point of view. the research method is descriptive and analytical, and the data was collected by taking a sample. according to the findings of the research, in islamic law, wages are compared to work. in islamic sources, three categories of livelihood - function - material, social and psychological needs are mentioned regarding the payment of employee's and worker's salaries. the sanctity of one's property against wrongdoing and the sanctity of cooperating with one another is one of the most important shari'a bases for the criminalization of astronomical rights in the present era, and based on these bases, any unlawful act is prohibited according to the rule of al-tazir lakal haram and the punishment that the islamic ruler takes into account the circumstances. and the sensitivity of the subject applies is one of the status effects of receiving astronomical rights. human reason forbids the entry of any kind of harm, and this kind of prohibition, according to the provisions of the no-harm rule, has an effect on the prohibition of astronomical rights, so that human reason, along with fairness, considers astronomical rights out of custom and he considered it to be contrary to the astrological function of the receivers and considered such receipts as a crime, and since the rule of justice, respect for system disruption, and the principle of trustworthiness fight against betrayal, cruelty and disorder, he considered astronomical rights as examples of betrayal, oppression and system disruption and astrologers are considered traitors and disrupters of the economic and political security of the society.