نوآوری‌ها در فرم ذهنی «غزل فرم» و «غزل مینی‌مال»

هر اثر ادبی از دو فرم کلی به نام قالب (بیرونی) و فرم درونی (ذهنی) سامان یافته است. فرم ذهنی به‌عنوان یکی از ارکان اساسی شعر عبارت است از محیطی که شعر در آن حرکت می کند و پیش می رود و اشیا و احساس را با خود همراه دارد و خواننده بر انسجام و پیوند عناصر آن در سرتاسر متن با هم‌دیگر توجه دارد. فرم ذهنی نوعی چینش ساختار و شکل دهی به محتوای هر اثر ادبی اعم از روایت، ایماژ و معانی بوده که بسیار فراتر از قالب و شکل ظاهری شعر است. فرم های ذهنی متفاوت، باعث نو آوری در غزل با وجود اشتراک ساختار گرافیکی غزل می شوند. نوآوری و شکستن هنجارهای عادی و متعارف در فرم شعر، از جمله شگردهایی است که شاعر برای آفرینش شعر خود، از آن بهره می گیرد و صاحب سبکی خاص در شعر می گردد. آرش آذرپیک و محمدسعید میرزایی از غزل‌سرایان معاصری هستند که برای حیات بخشیدن به زنجیره‌ کلام خود با انواع نوآوری ها در فرم ذهنی غزل، به گونه های متنوع هنرنمایی کرده اند. در این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای صورت گرفته؛ انواع فرم های ذهنی در غزل مینی‌مال آرش آذرپیک و غزل فرم سعید میرزایی که باعث نوآوری های متنوع در غزل ادبیات ایران شده مورد کندوکاو قرار خواهد گرفت.

innovations in the mental form of form ghazal and minimal ghazal

each literary work is organized from two general forms called form (external) and internal form (mental). mental form, as one of the basic elements of poetry, is the environment in which poetry moves and progresses and brings with it objects and feelings, and the reader pays attention to the coherence and connection of its elements throughout the text. mental form is a kind of arrangement of structure and shaping the content of any literary work, including narrative, image and meanings, which goes far beyond the form and appearance of poetry. despite the commonality of the graphic structure of the ghazal, different mental forms cause innovation in it. innovation and breaking the norms in the form of poetry are among the tricks that the poet uses to create his poetry and acquires a special style in poetry. arash azarpeyk and mohammad saeed mirzaei are contemporary lyricists who have performed in various ways to enliven their chain of speech with various innovations in the mental form of ghazal. in this research, which has been done by descriptive analytical method and using library resources; various mental forms will be explored in arash azarpeyk’s minimal ghazals and saeed mirzaei form ghazals, which has caused various innovations in iranian literary ghazals.