سیر تکاملی غزل از «تغزل» در مکتب خراسانی تا «مینی‌مال تغزلی»

این قالب از شعر پارسی قدمتی طولانی دارد که در طول تاریخ ادبیات فارسی توانسته پابه‌پای ذوق ایرانی حرکت کند البته بعد از شکل‌گیری شعر نو و بعدها شعر سپید عقیده بر این بود که غزل دیگر نتواند حرفی برای گفتن داشته باشد اما این قالب از شعر نو و سپید وام گرفته و توانست بار دیگر زندگی تازه‌ای را از سرگیرد. سرچشمۀ غزل از تغزل است و تغزل که فرزند مکتب خراسانی است با گذشت زمان، آرام آرام صیقل یافت؛ با سنایی به رسمیت شناخته شد و با سعدی، حافظ و مولانا به معنای واقعی کلمه غزل شد. بدون تردید در سایه‌ استقلال فکری و اندیشه و رها شدن از قید زنجیرهای قطعیت فرآیند تازه‌ای از چینش کلمات در اشعار نمود پیدا کرد که غزل نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در نهایت با غزل مینی‌مال در مکتب عریانیسم، شاعر بدور از تکلف و پوشیده سخن گفتن، در نهایتِ برهنگی واژه‌ها و در سایه‌ ایجاز کلام به غزل جانی دوباره بخشید در جریان این مقاله با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای و با روش توصیفی تحلیلی به چگونگی پیدایش غزل، نحوه‌ دگردیسی آن از ادوار گذشته تا عصرحاضر و همچنین به بررسی نو آوری‌های آن در مکتب اصالت کلمه پرداخته می‌شود.

evolution of ghazal from lyric poetries in khorasani school to minimal in the school of word originality

this form of persian poetry has a long history that has been able to move parallel to the iranian talent throughout the history of persian literature. of course, after the formation of the new poem and after that sepid poem, it was believed that ghazal could no longer have anything to say. but this format is borrowed from new and white poetry and was able to resume a new life once again. the source of ghazal is taghazol (the first 5 to 15 verses of qasida which are about the states of love, the description of the beloved or the description of nature) and taghazol which was born in the khorasani school, gradually improved over time; it was recognized by sanai and became ghazal in the true sense of the word, with saadi, hafez and rumi. undoubtedly, due to intellectual independence of thought and liberation from the shackles of certainty, a new process of word arrangement appeared in the poems, and ghazal was no exception to this rule. finally, by minimal ghazal in orianism school, far from being obligatory and speaking in riddles, the poet finally gave life to ghazal with the help of brevity of words. by using library resources and a descriptive analytical method, this article examines how ghazal originated, how it transformed from the past to the present, and also examines its innovations in the school of word originality.