اثربخشی آموزش مهارت‌های مثبت‌اندیشی بر مبنای آموزه‌ای دینی بر اشتیاق تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان دارای اهمال‌کاری تحصیلی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌ های مثبت اندیشی بر مبنای آموزه های دینی بر اشتیاق تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش‌ آموزان دارای اهمال‌کاری تحصیلی انجام شد. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس‌ آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری این پژوهش عبارت بود از تمامی دانش‌ آموزان پسر دارای اهمال‌کاری تحصیلی دورۀ متوسطه اول منطقه 6  شهر شیراز در سال تحصیلی 1403-1402. از میان جامعۀ آماری تعداد 30 دانش‌ آموزان پسر که براساس پرسش‌نامه اهمال‌کاری تحصیلی دارای اهمال‌کاری تحصیلی بالایی بودند به شیوۀ نمونه گیری خوشه‌ ای چندمرحله‌ ای انتخاب و به‌صورت تصادفی در دوگروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) گمارش شدند. برنامۀ مداخلۀ مثبت اندیشی بر مبنای آموزه های دینی به گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 60 دقیقه‌ ای آموزش داده شد. به منظور جمع آوری داده های پژوهش، از پرسش‌نامه اهمال‌کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (1984)، پرسش‌نامه اشتیاق تحصیلی فردریکز و همکاران (2005) و پرسش‌نامه سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک (1984) استفاده شد. داده‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و چند‌متغیره تجزیه‌و‌تحلیل شد. نتایج تجزیه‌و‌تحلیل یافته‌های پژوهش نشان داد که آموزش مهارت‌ های مثبت‌اندیشی بر مبنای آموزه‌ های دینی بر افزایش اشتیاق تحصیلی و بهبود سازگاری تحصیلی دانش آموزان پسر دارای اهمال‌کاری تحصیلی موثر است (0/01>p). آموزش مهارت‌های مثبت‌اندیشی بر مبنای آموزه‌های دینی با رویکرد آموزشی مفید، در جهت افزایش اشتیاق تحصیلی و بهبود سازگاری تحصیلی دانش‌ آموزان دارای اهمال‌کاری تحصیلی، موثر است.

effectiveness of teaching positive thinking skills based on religious teachings on academic enthusiasm and academic adjustment of students with academic procrastination

the purpose of this research was to study the effectiveness of teaching positive thinking skills based on religious teachings on academic enthusiasm as well as the academic adjustment of students with academic procrastination. the method of this research was semi-experimental with a pre-test-post-test design with a control group. the statistical population of this research consisted of all male students with academic procrastination in the first secondary school of district 6 of shiraz city in the academic year of 2023-2024. among the statistical population, 30 male students with high academic procrastination based on the academic procrastination questionnaire were selected by multistage cluster sampling and randomly assigned to the experimental (15 people) and control (15 people) groups. a positive thinking intervention program based on religious teachings was taught to the experimental group for 8 sessions of 60 minutes. to collect research data, solomon and roth bloom’s academic procrastination questionnaire (1984), fredericks et al.’s academic enthusiasm questionnaire (2005), and baker and seriak’s academic adjustment questionnaire (1984) were used. the research data were analyzed using univariate and multivariate analyses of covariance. the results of the analysis of the research findings showed that teaching positive thinking skills based on religious teachings is effective in increasing academic enthusiasm and the improving academic adjustment of male students with academic procrastination (p<0.01). thus, one of the useful educational approaches to increase academic enthusiasm and improve the academic adaptation of students with high academic procrastination is teaching positive thinking skills based on religious teachings.