بازآفرینی مضامین محوری شعر حافظ در شعر معاصر

تاثیرپذیری ادبی، کشف و بررسیِ روابطِ بینامتنی، در آثار ادبی و تجزیه‌وتحلیل تاثیرپذیری از متون پیشین است. در عرصۀ شعر و ادب، بدون بهره‌گیری از اشعار شاعران پیشین، آفرینش شعری نو امکان‌پذیر نیست. قرن‌هاست که فرهنگ و ادبیات سرزمین ما، تاثیرپذیر از غزلیاتِ حافظ است. بهره‌گیری از تعابیر و مضامین خاص غزلیات او و کاربرد مکرر نقل‌قول‌های شاعرانه‌، در ساختار شعر معاصر، چه در محور فرم و محتوا و چه تضمین، از جلوه‌های این تاثیر و تاثّر است. در این مقاله، شواهد آشکارتر و مضامین پرکاربردتر غزلیات خواجه در شعر معاصر، کشف و بررسی‌ شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد، پیوند شعر معاصر با غزلیات حافظ در تمام انواع شعر، از سنتی، نیمایی، سپید و گفتار دیده می‌شود. شاعران معاصر ضمن تاثیرپذیری از مضامین خاص اشعار حافظ، با حسن تعلیل‌های بدیع و تغییر در صنایع بیانی و بدیعی چون ایهام، ایجاز، تشبیه و استعاره می‌کوشد تا تصاویری نو بیافرینند؛ با وام‌گیری از گسترۀ واژگان و اوزان غزلیات او، به بیان احوال خویش، توصیف معشوق یا انتقاد از اجتماع بپردازند و در مواردی چند، با تضمین بیت یا مصراعی، پیامی مشابه یا متفاوت را به مخاطب انتقال دهند.

recreating the central themes of hafez poetry in contemporary poetry

literary influence is the discovery and study of intertextual relations in literary works and the analysis of the influence of earlier texts. undoubtedly, in the field of poetry and literature, it is not possible to create a new poem without using the poems of previous poets; for centuries, the culture and literature of our country have been influenced by hafez’s lyric poems. utilizing the specific interpretations and themes of her sonnets and the frequent use of poetic quotations in the structure of contemporary poetry, both in terms of form and content and guarantee, are some of the effects of this influence. in this article, the clearest evidences and the most widely used themes of khajeh’s lyric poems in contemporary poetry have been discovered and studied. the results show; the connection of contemporary poetry with hafez’s lyric poems can be seen in all types of poetry, from traditional, nimai, sepid and speech. the contemporary poet, while being influenced by the specific themes of hafez’s poems, strives with the goodness of novel analyzes and changes in expressive and novel industries such as ambiguity, brevity, simile and metaphor; create new images. borrowing from the range of words and weights of his sonnets, expressing his present, describing his beloved, or criticizing society. and in a few cases, with a verse or hemistich quotation, to convey the same or different message to the audience.