تحقیق در اندیشه‌های مولوی و ابن‌عربی و تحلیل دیدگاه آنان در باب مراتب ابراهیم (ع) (با تکیه بر فصوص‌الحکم و آثار منظوم مولوی)

پژوهش حاضر به بیان دیدگاه‌های مشترک مولوی و ابن‌عربی دربارۀ باب مراتب حضرت ابراهیم (ع) در حوزۀ عرفان اسلامی می‌پردازد؛ ابن‌عربی و مولوی، به‌سبب داشتن منابع مشترک اعتقادی و فکری، دیدگاه‌ها و اندیشه‌های مشترک فراوانی دربارۀ این پیامبر الهی دارند و دلیل این موضوع، بن مایه‌های فکری مشترک آن‌ها به خصوص قرآن مجید، به‌عنوان سرچشمه و منبع اصلی معرفت و سپس احادیث و معارف اسلامی و تقریرات و تعلیمات عرفای سلف بوده است؛ بنابراین هر دو عارف به تعاریفی جامع دربارۀ جایگاه ابراهیم در نظام آفرینش پرداخته‌اند. در این نوشتار با روشی توصیفی‌ ‌ تحلیلی به بیان مبانی اندیشه های مولوی و ابن‌عربی در باب مراتب و جایگاه وجودی ابراهیم با تمثیلات همانندی از سوی ایشان با پنج محورِ: مقام خلّت، آتش نمرود، شکسته شدن بت ها، استدلال گری و یقین ابراهیم پرداخته ایم و پس از تشریح و تطبیق مفاهیم و مولفه های مشترک و متفاوت، به نتایج یکسانی رسیده ایم.

study of the thoughts of rumi and ibn arabi about the levels of ibrahim (as) (relying on the fusul-ul- hikam and the rumi’s poems)

majd khawafi, a poet and mystic of the eighth century, has registered his name among saadi’s followers by creating rawkhald. examining the structure of the anecdotes of this work and the elements of the story such as the character allows us to find the methods used in re-writing and compare it with his goals and ideas. the present article uses a descriptive-analytical method, while examining the text of rozkhald’s anecdotes, to classify the characters in terms of types in different groups, such as: typical, conventional, stereotypical, allegorical, symbolic, historical, and in terms of personality changes in two static groups. and pouya examines and shows that the anecdotes of rozkhald are short and concise and there is no opportunity to pay attention to the character in it. but because many of the characters are created by majd khafafi’s mind and formed from the heart of the society of his time, it is quite familiar and tangible, and the author’s payment in choosing them in conveying the theme and theme of the story is completely the same, despite the weakness in characterization. they play an important role in conveying the message of the story.