بررسی تناسب زبان و محتوای شعر عرفانی عهد تیموری بر اساس نظریۀ تمثیل آگویناس (مطالعۀ موردی: ابزار بیان وحدت وجود در هفت‌اورنگ جامی)

عرفان نوعی از شناخت فراحسی و فراعقلی و مسیر و طریقی در معرفت است که عارف با سیر و طی مراحل سلوک، صاحب دریافت و تجارب و معرفتی خاص می شود که انتقال حقیقت این تجارب، با زبان عبارت و معمول، غیرممکن است. عارف با استفاده از ابزارهایی ویژه، به ابداع زبان جدید می پردازد که آن را «زبان اشارت» می گویند. عرفان تعلیمی ایجاب می کند تا امور انتزاعی و مفاهیم متناقض نما در قالب حکایت ها، قصه ها، رمزها، تمثیل و دیگر گونه های زبان اشاری ملموس و محسوس شود که این کارکرد، سبب گسترش زبان عرفان به ویژه حکایت و تمثیل شد و عرفان از حیث زبان و محتوا تحول پذیرفت. تحول محتوایی و زبانی عرفان، کاهش جذبات، تلفیق شریعت و طریقت، رونق و تاثیر اندیشه های شیعی و مکتب ابن‌عربی در عرفان دورۀ تیموری برجسته و هویداست. این اثربخشی، عرفان ذوقی را به تعلیمی و زبان رمزی را به زبان تصویری و تعلیمی تبدیل کرد و آثار شعری جامی، از این منظر از شاهکارهای ادب تعلیمی دورۀ موردمطالعۀ این تحقیق محسوب می شوند. این مقاله با تکیه بر نظریۀ تمثیل به روش توصیفی‌‌تحلیلی، به این نتیجه دست ‌یافته است که شاخص ترین ابزار بیان اشاری در این دوره، تمثیل است؛ زیرا حکایت‌های تمثیلی با تمام ظرفیت ها و ظرافت ها، توان محسوس سازی امور معقول را دارند. برای محدودکردن دامنۀ تحقیق، به موضوع وحدت وجود و شاخه‌ها و وابسته های آن در هفت‌اورنگ جامی بسنده کرده ایم.

a study of the appropriateness of the language and content of the mystical poetry of the timurid period based on the theory of allegory of aguinas(case study: expression of unity of existence in haft orang jami)

mysticism is a kind of transcendental and trans-rational cognition and a path and path in knowledge that the mystic, through the course of his behavior, acquires a special perception, experience and knowledge that it is impossible to convey the truth of these experiences in the language of phrase and routine. using special tools, gnostic invents a new language they say&sign language&. educational mysticism requires that abstract matters and paradoxical concepts be expressed in the form of anecdotes, stories, codes, allegories, and other forms of sign language and mysticism evolved in terms of language and content. the content and linguistic evolution of mysticism, the reduction of attractions, the combination of religiou law and rule of life, the prosperity and influence of shiite thought and ibn arabi’s school in mysticism are prominent timurid and wahhabi periods. this effectiveness turned zoghi’s mysticism into a teaching and a cryptic language into a visual and educational language, and jami’s poetic works, from this perspective, are among the masterpieces of educational literature of the period under study in this research. this article, based on descriptive-analytical &allegory theory&, has concluded that the most significant tool for expressing allusions in this period is allegory; because allegorical anecdotes, with all their capacities and subtleties, have the power to make sense of sensible things. to limit the scope of the research to the subject of the unity of existence and its branches and affiliates, we have contented ourselves with haft orang jami..