نقش انسجام در شناخت و تحلیل استعارۀ تهکّمیه در غزلیات حافظ

مهم‌ترین پیام حافظ و اندیشۀ ژرف او رندی و مبارزه با ارباب زور و تزویر است. زبان رند هنرمند در مبارزه، دارای دو ویژگی ایهام و طنز است. استعارۀ تهکّمیه از زمرۀ ابزار و روش‌های ضروری و موثر برای ایجاد طنز است. در این مقاله، برای تبیین اهمیّت دقت در انسجام غزلیات حافظ، به شبکۀ منظم انتخاب الفاظ و تعابیر و تناسب هندسی آن‌ها در ایجاد استعارۀ تهکّمیه دقت‌ کرده‌ایم. بسیاری از مواردی که شارحان حافظ به سبب بی توجهی به این شیوۀ حافظ، به عرفانی‌بودن آن حکم ‌کرده‌اند و در تفسیر عرفانی آن موارد کوشیده‌اند براساس دقت در شیوۀ کاربرد استعارۀ تهکّمیه مشخص‌می‌شود که بیان رندانه است و با تصوف و زهد تناسبی‌ ندارد بلکه در نقد مدعیان این مسلک است. وقتی صوفی، زاهد، واعظ، شیخ و محتسب و اصحاب قدرت از مقام و جایگاه خود سوءاستفاده ‌می‌کنند و بر اثرِ قدرت تبلیغی و اهرم‌های مقدسی که در اختیار آنان هست، امکان مقابله با آنان و هشدار به خلق به‌صورت عادی میسّر نیست شاعر با این روش به نقد موثر کردار آنان می‌پردازد.

the function of coherence in the recognition and analysis of tahkkomiyeh metaphor in hafiz’s sonnets

the most important message of hafez and his deliberation is rogue (rendy) and fighting against rulers who behave with hypocrisy. the language of an artist rend in fighting against hypocrisy has two characteristics which are pun and irony. sarcasm (or tahkkomiyeh) metaphor is one of the necessary and effective tools and methods to generate irony. in this essay, in order to epic the importance of being precise in the coherence of hafez’s sonnets, we have been meticulous in the regular system of words and meanings and their geometric fit in creating the sarcasm metaphor. in many cases that hafez explainers voted for mystical aspects of his poems is for the lack of attention to this point of hafez sonnets, while by paying attention to the usage of sarcasm metaphor will find that it has no common point with mystical ideas and it is rather a rogue utterance to criticize the group of sufis. when sufis, ascetics, preachers, sheikhs, mohtaseb and those in power abuse their positions, and due to the preaching power and sacred levers at their disposal, it is not possible to confront them and warn the people in a normal way, the poet uses this method to criticize effectively their way of manner.