تجزیه‌ و تحلیل کیفیت و اثرات محیط زیستی فضاهای سبز شهری (مطالعه‌ موردی: منطقه 10 شهرداری تهران)

در عصر حاضر از فضای سبز به دلیل اهمیت و نقش آن در حیات و توسعه شهرها به‌عنوان یکی از شاخص‌های توسعه پایدار یاد می‌شود. تاثیرات فیزیکی و طبیعی این فضاها در سیستم شهری و بازدهی‌های مختلف اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی آن در ساختار جوامع انکارناپذیر است؛ تا آنجا که کاربری فضای سبز در شهرها و سرانه آن از مباحث اساسی در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری محسوب می‌شود. هدف از این تحقیق بررسی کیفیت زیست‌محیطی در منطقه 10 شهرداری تهران براساس فضای سبز موجود و ارائه توصیه‌های مناسب به‌ منظور بالا بردن کیفیت محیط‌زیست به سطح استاندارد می‌باشد. برای رسیدن به این هدف، مناطق فضای سبز با استفاده از تصویر ماهواره لندست-8 و شاخص نرمال شده پوشش گیاهی (ndvi) استخراج شد. مناطق فضای سبز استخراج ‌شده با شاخص‌های کیفیت هوا و تراکم جمعیت و با استفاده از روش شاخص نمایه‌سازی قیاسی در سطح هر بلوک، برای شناخت ارتباط این عوامل به‌ صورت کمی تجزیه ‌و تحلیل شدند. برای شناسایی مناطق با حساسیت بالا، نقشه وضعیت بحران زیست‌محیطی براساس تراکم جمعیت و درصد فضای سبز موجود ایجاد شد. نتایج حاکی از آن است که 25/3 درصد از کل منطقه 10 را فضای سبز در بر می‌گیرد؛ و همچنین 122 بلوک از 125 فاقد حداقل سرانه فضای سبز برای زندگی سالم هستند. به ‌منظور بالا بردن کیفیت شاخص های زیست‌محیطی به سطح استانداردهای بین‌المللی، توصیه‌هایی در مورد مناطقی که فضای سبز باید در آن ایجاد شود ارائه گردید. این پژوهش برای پروژه‌های توسعه آینده، برنامه‌ریزی شهری در راستای حفظ کیفیت محیط‌زیست در سطح قابل قبولی اهمیت دارد.

analysis of the quality and environmental effects of urban green spaces(study: district 10 of tehran municipality)

in the present age green space is considered as one of the indicators of sustainable development due to its importance and its role in the life and development of cities. the physical and natural effects of these spaces in the urban system and its various ecological, social, and economic returns areindisputable in the structure of societies. as far as the use of green space in cities and its per capita is considered as the main issues in urban planning and management. the purpose of this research is to evaluate the environmental quality in tehran 10th district based on available green space and provide appropriate recommendations for improving the quality of the environment to the standard level. to reach this goal, green areas were extracted using landsat-8 satellite image and ndvi (normalized indicator index). the areas of green space extracted with air quality indexes and population density and using the indexing index method at each block level were quantitatively analyzed to determine the relationship between these factors. to identify areas with high sensitivity, the map of the state of the environmental crisis was created based on population density and available green space. the results indicate that 3.25% of the total area is covered by green space, as well as 122 blocks out of 125 without the minimum per capita green space for healthy living. in order to raise the quality of environmental indicators to international standards, recommendations for areas where green space should be created are presented. this research is important for future development projects, urban planning in order to maintain environmental quality at an acceptable level.