ارزیابی سریع ژئومورفیک برای بررسی پایداری کرانه رودخانه قلعه رودخان فومن، گیلان

فرسایش کنارهای رودخانه یکی از فرآیندهای ژئومورفیک است که به واسطه عوامل طبیعی و انسانی ایجاد می شود. رودخانه قلعه رودخان در غرب استان گیلان و در شهرستان فومن واقع شده است.این رودخانه از ارتفاعات شمال شرق آبادی سوته سرچشمه می گیرد و بعد از طی 40 کیلومتر ازمنطقه قلعه رودخان به دریای خزر می ریزد. به منظور بررسی فرسایش کنارهای قسمتی از رودخانه در هشت بازه به طول 5 کیلومتر در نزدیکی شهر فومن انتخاب و از شاخص پایداری کانال برای بررسی فرسایش کنارهای استفاده شده است. داده های مورد نیاز از طریق برداشت های میدانی جمع آوری شد؛ سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری مورد تحلیل قرار گرفتند. در این مدل متغیرهای اندازه رسوبات بستر، حفاظت بستر یا کرانه، درجه فروسایی، درجه محدودیت کانال، فرسایش کرانه رود، درصد حرکات تودهای، پوشش گیاهی درختی در ریپارین، وجود اشکال رسوبیو مرحله تکاملی کانال امتیاز دهی شدند. در پایان، بازه ها از نظر ناپایداری طبقه بندی شدند. بررسی وضعیت پایداری کانال نشان داد که بازه های یک، دو، سه و چهار در وضعیت بسیار ناپایدار (ناپایداری بسیار زیاد) و بازه های پنج، شش، هفت و هشت در وضعیت ناپایداری متوسط قرار دارند.بر پایه یافته های فوق جنس رسوبات بستر، حفاظت کرانه و پوشش گیاهی ریپارین، مهمترین عوامل موثر بر پایداری کانال بوده اند.

rapid geomorphic assessments (rgas) to investigating streambank stability in qaleh rudkhan fooman river, guilan

river bank erosion is one of geomorphic processes caused by natural and human factors. qala rudkhan river is located in the west of guilan province and fuman city. this river originates from the north-eastern heights of souteh village settlement and flows into the caspian sea after traveling 40 kilometers from the qala rudkhan region. eight field sites were established at three locations along a 5 km stretch along the principal channel of qaleh rudkhan. the field sites are located near the city of fuman, gilan. this research applied an existing rga, the channel stability index, on several reaches along the qaleh rudkhan. in this study used a combination of methods including field reconnaissance and detailed data collection, surveying, and statistical software. in this model, variables are preliminary data: bank heights, bankface lengths, river stage at “baseflow”, estimated width of channel, average diameter of streambed sediment, bank gullies and primary bed material, bed/bank protection, degree of incision, degree of constriction, streambank erosion, streambank instability, established riparian woody-vegetative cover, occurrence of bank accretion, stage of channel evolution model were scored. finally, the field sites (reaches) were classified based on erosion rate and instability. the analysis of the channel's stability showed that first, second, third and fourth reaches are in a very unstable condition (high instability) and five, six, seven, and eight reaches are in a medium instability condition. based on the findings above, the type of bed sediments, bank protection, and riparian vegetation are the most important factors affecting the channel's stability.