ارزیابی الگوی فضایی دمای سطح زمین با تاکید بر تغییرات کاربری اراضی (مطالعه موردی: شهرستان جیرفت)

دمای سطح زمین یک شاخص مهم برای ارزیابی تغییرات اقلیم، به شدت تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله تغییر کاربری اراضی است. برایمطالعه توزیع مکانی دمای سطح زمین و تغییرات کاربری اراضی در سطح بسیار وسیع، استفاده از تکنیک سنجش از دور بسیار کارآمد است.هدف پژوهش حاضر، بررسی دمای سطح زمین منطقه جیرفت تحت تاثیر تغییرات کاربری اراضی است. بدین منظور از تصویر ماهوارهایلندست 5 و 8 به ترتیب در سال های 1990 و 2020 برای بررسی تغییرات کاربری اراضی و دمای سطح زمین استفاده شد و سپس همبستگیمکانی محلی دمای سطح زمین با آماره فضایی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد مناطق انسان ساخت در سال 2020نسبت به 1990 افزایش زیادی داشته است اما با وجود کاهش اراضی بایر، افزایش پهنه آبی و اراضی کشاورزی و باغی، میانگین دمای سطحزمین در سال 2020 نسبت به سال 19904 به مقدار 11 درجه سانتی گراد افزایش پیدا کرده است. علت این امر را می توان گرمایش جهانیو افزایش سوخت وساز ناشی از سوخت های فسیلی در مناطق ساخت انسان ذکر کرد. آنالیز خودهمبستگی مکانی و محلی نشان داد در سال2020 مناطق گرم - گرم نسبت به سال 1990 بیشتر در نواحی جنوبی و جنوب شرقی متمرکز شده اند که دارای کاربری های مناطق بایر،مناطق ساخت انسان و رخنمون سنگی می باشند. همچنین مناطق سرد - سرد نیز نسبت به سال 1990 در بخش های شمالی و شمال شرقی گسترش پیدا کرده اند که شامل کاربری های مرتع و پهنه های آبی هستند.

evaluation of the spatial pattern of the land surface temperature due to land-use change (case study: jiroft city)

the earth's surface temperature is an important indicator for evaluating climate changes, strongly influenced by various factors, including land use change. in order to study the spatial distribution of surface temperature and land use changes in a wide area, remote sensing techniques are very efficient. this research aims to investigate the surface temperature of jiroft region under the influence of land use changes. for this purpose, landsat 5 and 8 satellite images were exerted in 1990 and 2020, respectively, to investigate changes in land use and surface temperature, and then the local spatial correlation of surface temperature with spatial statistics was evaluated. the results of this research showed that manufactured areas had increased greatly in 2020 compared to 1990. however, despite the reduction of barren lands, the increase of water areas, and agricultural and garden lands, the average temperature of the earth's surface in 2020 compared to 1990 has increased by 11 degrees celsius. the reason for this can be mentioned by global warming and increased metabolism caused by fossil fuels in manufactured areas. spatial and local autocorrelation analysis showed that in 2020, warm-warm areas were more concentrated in the south and southeast areas than in 1990, which have the uses of barren areas, manufactured areas, and rocky outcrops. also, the cold-cold areas have expanded in the northern and northeastern parts compared to 1990, including pasture and water.