بررسی ابعاد پایداری و رتبه بندی محلات شهری (مورد مطالعه: شهر گمیشان)

شناخت سازمان فضایی شهر نقش مهمی در بررسی و رتبه بندی سطح پایداری آن دارد. محله، از واحدهای مهم کالبدی و زندگی اجتماعیشهرهاست. مهمترین واحد برای ارزیابی و سنجش پایداری اجتماعی، محله شهری است. از این رو هدف تحقیق بررسی عوامل موثر در پایداری محلات شهری گمیشان است. جامعه آماری، افراد بالای 18 سال و از بین آنها 210 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. حجم نمونه براساس روش نمونه گیری مورگان و برای هر حوزه شهری 20 پرسشنامه تعیین شد. برای دسترسی به آنها از روش سیستماتیک طبقه بندی شده متناسب با محله ها و براساس جمعیت آنها، حجم نمونه تعیین شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری t تک نمونه ای برای سنجش وضعیت پایداری، از تحلیل واریانس برای مقایسه بافت های شهری و از مدل های تصمیم گیریچند معیاره برای رتبه بندی مناطق شهری استفاده شده است. نتایج آزمون t تک نمونه ای نشان داد پایداری محله ای در حد نامطلوب و تحلیل واریانس یک طرفه حاکی از وجود تفاوت زیادی بین مناطق شهری از نظر سطح پایداری است، به گونه ای که مناطق شهری گمیشان در دو دسته ناپایدار و نسبتاً پایدار قرار گرفتند. مدل های تصمیم گیری چند معیاره نشان داد سهم پایداری اقتصادی و کالبدی به عنوان ابعاد پایداری محلات شهری بالاتر از دو شاخص دیگر (پایداری اجتماعی و محیط زیستی) است؛ همچنین مولفه های سرزندگی و مشارکت در شرایط نامناسبی قرار دارد و این وضعیت در محلات مختلف شهر گمیشان متفاوت است.

investigating effective spatial structures in neighborhood sustainability based on urban planning science (case study: gomishan city)

understanding the spatial organization of the city plays a main role in evaluating and ranking its sustainability level. the neighborhood is one of the basic physical units and social life of the city. the most important unit for evaluating and measuring social sustainability is urban neighborhood. therefore, the purpose of the research is to investigate the affective factors in the sustainability of gamishan urban areas. the statistical society was people over 18 years of age and 210 were selected from among them through available sampling. the samples was determined based on the morgan sampling method and 20 questionnaires for each urban area. to access them, the sample size has been determined according to the neighborhoods and based on their population. to analyze the data, a one-sample t-test was used to measure the state of sustainability, variance analysis was used to compare urban contexts, and multi-criteria decision-making models were used to rank urban areas. the results of the one-sample t-test showed that the stability of the neighborhood is unfavorable and the one-way variance analysis indicates that there are big differences between the urban areas in terms of the level of stability so the urban areas are divided into two categories: unstable and relatively they were stable. multi-criteria decision-making models showed that the contribution of economic and physical sustainability as dimensions of urban neighborhood sustainability is higher than the other two indicators (social and environmental sustainability); also, the components of vitality and participation are in inappropriate conditions and this situation is different in different neighborhoods of gamishan city.