تحلیل دست‌ کاری سود با تاکید بر نقش مدیران غیرموظف و مدیریت ریسک سقوط قیمت سهام با استفاده از قانون بنفورد در بازار سهام ایران

با وجود زیاد شدن میزان آگاهی ‌ها و دانش عمومی بهره گیران از صورت‌های مالی، مسئله اصلی در تصمیم‌گیری درخصوص سرمایه‌گذاری، اتکای زیاد بر اعداد گزارشات حسابداری (به‌خصوص سود حسابداری به‌عنوان یکی از معیارهای اصلی ارزیابی عملکرد) می‌باشد که می‌تواند برای مدیران انگیزه‌های شدید دست‌کاری در صورت‌های مالی را به نفع خود به وجود آورد. در این تحقیق تلاش می‌شود تا میزان دست‌کاری سود با درنظرگرفتن نقش مدیران غیرموظف و ریسک سقوط قیمت سهام با استفاده از قانون بنفورد و اطلاعات مالی 1248 سال - شرکت طی سال‌های 1390 تا 1397 از شرکت‌های پذیرفته ‌شده بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گیرد. نتایج بررسی های انجام‌‎ شده نشان داد که ارقام سود (زیان) شرکت‌های با ریسک سقوط قیمت سهام از قانون بنفورد تبعیت نمی‌کنند. این در حالی است که ارقام سود (زیان) شرکت‌های بدون ریسک سقوط قیمت سهام از این قانون تبعیت می کنند. همچنین نتایج نشان داد که در شرکت‌های با ریسک سقوط قیمت سهام، اختلاف با قانون بنفورد در مواردی که نسبت بیشتر مدیران غیرموظف حضور داشتند، کم‌تر بود.

analying profit manipulation with emphasis on the role of non-executive managers and risk management of stock price falls following benford’s law in the iranian stock market

despite the increase in the level of awareness and general knowledge of the beneficiaries of financial affairs, the main issue in investing decisions is the high reliance on accounting report numbers (especially accounting profit as one of the main performance appraisal criteria) that creates many motivations for managers to manipulate (manage) these numbers in their favor. this study is an attempt to examine the extent of profit manipulation by considering the role of non-executive managers and the risk of stock price falls using benford’s law and financial information of 1248 years of the listed companies during the years 2013-2020  in tehran stock exchange. the results showed that the profit (loss) rate of the companies at risk of falling stock prices do not comply with benford’s law. however, the profit (loss) rate of companies without the risk of falling stock prices follow this law. the results also indicated that in companies with the risk of falling stock prices, differences with benford’s law were lower in cases where  the present proportion of non-executive managers was higher.