بررسی الگوی فضایی آسیب پذیری محلات شهر تهران در برابر سیلاب

سیلاب یکی از مخاطرات طبیعی است که هر ساله باعث وارد آمدن خسارت‌های سنگین به شهرها می‌شوند. در هنگام وقوع سیلاب بدیهی است افرادی که از لحاظ اجتماعی – اقتصادی ضعیف‌تر باشند، از این مخاطرات تاثیر بیشتری می‌پذیرند و در زمان بسیار طولانی‌تری امکان بازیابی خود را خواهند داشت. این پژوهش با استفاده از 54 شاخص کلیدی میزان آسیب‌پذیری مناطق شهر تهران را مشخص نموده است. سپس نتایج به ‌صورت فضایی تحلیل و میزان آسیب‌پذیری در هریک از ابعاد و همچنین شاخص نهایی تعیین گشته است. در این پژوهش از مدل موران محلی و ابزار high low clustering استفاده گردیده است. بر اساس نتایج به دست آمده از ابزار high low clustering و با توجه به نمره استاندارد z (3.83-) و همچنین مقدار p value (0.0001) در شاخص نهایی آسیب‌پذیری می‌توان با اطمینان 99 درصد گفت که الگوی خوشه‌بندی فضایی مقادیر این شاخص ناشی از شانس نیست، بنابراین فرضیه صفر رد می‌شود. همچنین با توجه به این که مقدار استاندارد شده منفی بوده و سطح معناداری در ناحیه آبی نمایش داده شده است؛ می‌توان نتیجه گرفت که در شاخص نهایی خوشه‌بندی فضایی در مورد مقادیر پایین صورت گرفته است. همچنین با محاسبه موران محلی برای شاخص نهایی آسیب‌پذیری مشخص گردید که به صورت کلی 30 درصد محلات دارای خوشه-بندی و 4 درصد آن‌ها تشکیل ناخوشه می‌دادند. برای 66 درصد محلات نیز خوشه‌بندی خاصی مشاهده نگردید.

investigating the spatial pattern of vulnerability of tehran neighborhoods against floods

flood is one of these dangers that cause heavy damage to cities every year. when a flood occurs, it is obvious that people who are weaker from a socio-economic point of view are more affected by these risks and will be able to recover in a much longer time. using 54 key indicators, this research has determined the degree of vulnerability in the regions of tehran. then the results are spatially analyzed and the degree of vulnerability in each of the dimensions as well as the final index has been determined. in this research, the local moran model and the high-low clustering tool have been used. the purpose of this research is to investigate the spatial distribution of vulnerable neighborhoods in the face of floods and to check whether these neighborhoods are located in the vicinity of each other or are scattered throughout the city. based on the results obtained from the high low clustering tool and according to the standard z score (-3.83) as well as the p value (0.0001) in the final index of vulnerability, it can be said with 99% confidence that the pattern of spatial clustering of the values of this index is not caused by chance, so the zero hypothesis is rejected. also, considering that the standardized value is negative and the significant level is displayed in the blue area; it can be concluded that in the final index spatial clustering has been done in the case of low values. also, by calculating the local moran for the final index of vulnerability, it was determined that 30% of the neighborhoods were clustered and 4% were non-clustered. no specific clustering was observed for 66% of the neighborhoods.