بررسی کارایی بازارهای سرمایه داخلی گروه‌های تجاری در تخصیص منابع و عملکرد؛ تاثیر شکاف مالکیتی- کنترلی و رقابت بازار محصول

هدف: وجهِ اشتراک رویکردهای نظری اتخاذ شده برای مطالعه گروه‌های تجاری، وجود بازارهای سرمایه داخلی در این گروه‌ها است. ادبیات حسابداری نشان ‌می‌دهد که کارایی این بازارها در تخصیص منابع و عملکرد می‌تواند تحت. ‌تاثیر انگیزه‌های منفعت‌طلبانه ناشی از مسئله نمایندگی قرار گیرد؛ بنابراین، هدف این پژوهش، بررسی تاثیر شکاف مالکیتی- کنترلی بر کارایی بازارهای سرمایه داخلی گروه‌های تجاری در تخصیص منابع و عملکرد با در نظر گرفتن رقابت بازار محصول است.روش‌شناسی پژوهش: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی، از منظر هدف کاربردی و با استفاده از رویکرد پس رویدادی انجام‌ شده است. به‌منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده‌های 18 گروه تجاری که شرکت اصلی آنها در بورس اوراق بهادار تهران یا فرابورس پذیرفته شده‌اند و شرکت‌های تابعه این گروه‌ها در بازه زمانی 1394 الی 1400 (756 سال-شرکت) جمع‌آوری و با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه مبتنی بر داده‌های ترکیبی مورد آزمون قرار گرفت.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان‌ می‌دهد که شکاف مالکیتی-کنترلی بر کارایی تخصیص منابع و کارایی عملکرد بازارهای سرمایه داخلی گروه‌های تجاری تاثیر منفی و معنادار دارد. همچنین، یافته‌ها تنها نشان ‌می‌دهد که رابطه بین شکاف مالکیتی-کنترلی و کارایی عملکرد بازارهای سرمایه داخلی گروه‌های تجاری، با افزایش رقابت بازار محصول تضعیف می‌شود. بااین‌حال، شواهدی از تاثیر رقابت بازار محصول بر رابطه بین شکاف مالکیتی-کنترلی و کارایی تخصیص منابع گروه‌های تجاری مشاهده نگردید.اصالت / ارزش‌افزوده علمی: توجه به بازارهای سرمایه داخلی گروه‌های تجاری به‌عنوان یک مکانیزم بالقوه برای تسهیل در تخصیص کارای منابع و دستیابی به مزایای استراتژیک حائز اهمیت است. ازاین‌رو، با شناخت بیشتر از پدیده شکاف مالکیتی-کنترلی و تاثیر آن بر کارایی بازارهای سرمایه داخلی گروه‌های تجاری در تخصیص منابع و عملکرد، می‌توان گام‌های اساسی برای دستیابی به مزایای استراتژیک (از قبیل توسعه اقتصاد داخلی) برداشت.

investigating the efficiency internal capital markets of business groups in allocating resources and performance; the effect of ownership-control wedge and product market competition

introductionthe review of the research literature shows that there are two different theoretical perspectives in relation to the functioning of the internal capital markets of business groups، and each of them presents a different argument in this field. the first point of view is based on the allocation efficiency internal capital markets of business groups and considers the final result of the efficient allocation of resources to be the creation of value for the entire group (rodriguez et al.، 2009). according to this view، when capital market imperfections (i.e.، information asymmetry and agency costs) increase the cost of external financing، the use of intra-group financial resources can provide low-cost financing opportunities for group-affiliated companies (lee et al.، 2017). however، there is also a different point of view in this field، which points to the structural inefficiency of the internal capital market. according to the second perspective، which is based on agency theory، the inefficiency of the internal capital market can be mainly caused by the issue of agency between controlling and minority shareholders. in emerging markets where the ownership structure is pyramidal or mutual and complex، there is a possibility that the wedg between ownership and control rights of controlling shareholders، which is known as the ownership-control wedg in financial literature، deepens the agency problem between controlling and minority shareholders (bae et al.، 2002; doyle et al.، 2007) and as this wedg deepens، the opportunistic actions of controlling shareholders such as diverting resources for personal use، transferring assets and profits from the company، or allocating committed financing to low-return projects in order to secure personal interests، it can threaten the interests of minority shareholders (classens et al.، 2002). all the above-mentioned cases indicate that the studies conducted in connection with the functioning of the internal capital market of business groups have presented double results. on the one hand، the evidence presented in some studies indicates the efficiency of these markets، and on the other hand، some studies based on agency theory provide evidence of the inefficiency of these markets. these findings، in turn، cause the efficiency of the internal capital markets of these organizational structures (business groups) to be questioned. based on this، the main goal of this research is to investigate the effect of the ownership-control wedg on the efficiency of the internal capital markets of business groups in the allocation of resources and performance.