طراحی الگوی تورش رفتاری سرمایه‌گذاران با تحلیل تم و رویکرد ساختاری تفسیری - دلفی فازی

هدف: هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی تورش رفتاری سرمایه‌گذاران با تحلیل تم و رویکرد ساختاری تفسیری - دلفی فازی می‌باشد.روش‌شناسی پژوهش: پژوهش حاضر در زمره پژوهش‌های آمیخته با رویکرد کیفی و کمی است که در بازه زمانی 1399 الی 1400 انجام شده است و از نظر هدف، اکتشافی و از حیث ماهیت و روش‌شناسی، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را مدیران و کارشناسان در حوزه بازار سرمایه و خبرگان دانشگاهی تشکیل می‌دهند که با استفاده از اصل کفایت نظری و روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی 16 نفر از آنان به‌عنوان اعضای نمونه انتخاب گردید. در بخش کیفی پژوهش از روش تحلیل مضمون (تم) برای شناسایی عوامل اثرگذار بر تورش رفتاری استفاده گردید و برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته (عمیق) بهره گرفته شد. همچنین در بخش کمی برای گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه و برای تعیین اثرگذارترین مولفه‌ها، از تحلیل ساختاری تفسیری و تحلیل میک‌مک استفاده شده است.یافته‌ها: یافته‌ها در بخش کیفی با استفاده از تحلیل مضمون نشان داد که عوامل موثر بر تورش رفتاری سرمایه‌گذاران در ایران متشکل از ویژگی‌های شخصیتی، دام‌های ادراکی و رفتاری، نقشه سفر مشتری، ظهور ذهن جمعی، نظریه رفتار مکاشفه‌ای، نظریه چشم‌انداز، نظریه بازار و ناهماهنگی شناختی ‌می‌باشد.اصالت / ارزش‌افزوده علمی: نتایج پژوهش مشتمل بر شناسایی و اولویت‌بندی مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر تورش رفتاری سرمایه‌گذاران است که درنهایت 8 مولفه اصلی و 33 مضمون تعیین‌کننده از نظر خبرگان شناسایی شد که می‌تواند برای شفاف‌سازی تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران، تحلیل بهتر و بهبود کارایی بازار سرمایه مورداستفاده قرار گیرد.