برآورد رابطه تعادلی و بلند مدت سطح عمومی قیمتها و آزمون خنثایی پول (در ایران)

تورم، سطح اطمینان در جامعه را مخدوش، تضاد طبقاتی را تشدید، ورود سرمایه به دایره سوداگری را تسهیل، تخصیص منابع را ناکارا و بطور کلی اقتصاد را فلج می کند. زائیده طبیعی تورم دو رقمی در بلندمدت بحرانهای اقتصادی و تشنجات اجتماعی است و از این رهگذر حتی سرنوشت حکمرانان را نیز رقم می زند. واقعیت این است که عوامل متعددی تحت تقسیم بندی های مختلف( تورم پولی، تورم ساختاری و ...) بر تورم اثر دارد. با این حال اثر گذاری یا عدم تاثیر سیاستهای پولی بر سطح قیمتها و تولید یکی از مهمترین موضوعات اقتصاد کلان محسوب می شود. اعمال سیاستهای مناسب پولی نقش بسزایی در تثبیت قیمتها و در نتیجه شفافیت بازارها و روان شدن تصمیم گیریهای اقتصادی، ایفا می کند. تصمیم گیری های سهل،هزینه های اقتصادی و اجتماعی را کاهش داده و راه را برای تحرک عوامل تولیدی و بهبود وضعیت تولید هموار می کند و درنتیجه آن جوامع به توسعه پایدار و بلندمدت دست می یابند. بر همین اساس در تحقیق حاضر روشهای نوین اقتصادسنجی، همجمعی یا یافتن رابطه بلندمدت بین متغیرها، را به کار گرفته ایم تا به سوالات مربوط به رابطه با حجم پول سطح قیمتها و تولید پاسخگو باشیم. کنکاش در این عرصه را با اتکا بر داده های سالانه 1378-1338 آغاز کرده و با تخمین رابطه بلندمدت سطح قیمتها و تولید ناخالص داخلی و ... نوع ارتباط آنها را با متغیرهای تصریح شده در الگو شناسایی می کنیم.یافته ها حاکی از آن است که یک ارتباط قوی بین حجم پول و نرخ ارز در بلندمدت سطح قیمتها را تحت تاثیر مثبت قرار می دهد. از طرف دیگر سطح تولید هم با کاهش فشار طرف تقاضا، سطح قیمتها را تحت تاثیر منفی قرار می دهد. همچنین حجم پول و متغیرروند، سطح بلندمدت تولید را در جهت مثبت و نیز تورم، تولید را در جهت منفی تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین پول در اقتصاد ایران خنثی نیست. یافته های این تحقیق نشان می دهد که حجم پول بر قیمتها و تولید بترتیب با ضریب 67/0 و 48/0 تاثیر مثبت دارد. نتایج حاصل از روابط شفاف و گویای متغیرها، این امیدواری را به وجود می آورد که با اعمال سیاستهای مناسب اقتصادی - از جمله سیاستهای پولی - میتوان سطح قیمتها را تثبیت کرده و با رهانیدن اقتصاد از معضلات ناشی از تورم، راه را برای رشد متوازن هموار ساخت.