ارزیابی وظایف نظارتی قوه‌ قضاییه جمهوری اسلامی ایران در راستای تحقق و صیانت از حقوق و آزادی‌ها

به گواه تجربه‌ تاریخی بشر، نتیجه‌‌ تقابل قدرت و آزادی، استیلای قدرت حکومتی و تضییق حقوق و آزادی افراد بوده است؛ بنابراین، قوانین اساسی به‌ویژه قوانین اساسی کشورهای متمدن در جهت حمایت از حیثیت و منزلت انسانی با این منطق که قدرت را باید تنظیم و حقوق و آزادی‌ها را تضمین نمود، ابتدا در مقام بیان، احیاء و تضمین آزادی‌ها و سپس در مقام تلفیق و آشتی بین قدرت حکومت و حقوق و آزادی‌های مردم بوده‌اند و در همین راستا، وظایف نظارتی متعددی را به‌‌منظور صیانت از حقوق و آزادی‌های افراد برای قوای حکومتی مورد تصریح و تاکید قرار داده‏اند. در جمهوری اسلامی ایران نیز به‌عنوان یک نظام مردم‌سالار، حقوق و آزادی‌های اساسی به‌عنوان حیطه‌ مورد پذیرش عقل و شرع، در راس توقعات اجتماعی قرار گرفته و علاوه بر جرم‌انگاری، تضمین حکومتی مختلف در جلوه‌های گوناگون به‌منظور حفظ حقوق مزبور و پیگیری قانونی در صورت نقض آن‌ها پیش‌بینی شده است. بدین ترتیب و با در نظر گرفتن اهمیت کانونی آزادی و تصریح مکرر قانون‌گذار اساسی و عادی جمهوری اسلامی ایران به ضرورت صیانت از حقوق و آزادی‌ها و با امعان نظر به نقش اصیل قوه‌‌ قضاییه در صیانت از حقوق و آزادی‏ها، ضمن بحث پیرامون آزادی و مفهوم کلی نظارت، ارزیابی وظایف نظارتی قوه‌‌ قضاییه جمهوری اسلامی ایران در رابطه با حقوق و آزادی‌‌ها، مطمح نظر نگارنده قرار می‏گیرد.