فهم دولت پاتریمونیال وگفتمان انتقادی شعرای مشروطه با تاکید بر روش جستاری اسپریگنز

انقلاب مشروطة ایران را می‌توان به مثابه آغازگاه اندیشه‌ای برای پایان حکومت‌های استبدادی سنّتی تلقّی نمود. صرف‌نظر از موفقیت‌آمیز بودن یا نبودن مشروطه، مسئله‌ای که حائز اهمّیّت است، گفتمان انتقادی طیف‌هایی است که به نحوی تهییج‌گر و به نوعی ایدئولوگ‌های مشروطه‌خواهان بوده‌اند. در این میان می‌توان روشنفکران، بازاریان، روحانیت، نویسندگان، شعرا را ذکر نمود. آنان ضمن انتقاد از پاتریمونیالیسم دولت حاکم، در خلال اندیشه‌های خود، برای رهایی و آزادی کشور و نیز ترسیم آینده روشن کشور تلاش‌های فراوانی نمودند. به همین سبب، نویسندگان در مقالةکنونی با بهره‌گیری ازروش جستاری اسپریگنز مساعی خود را معطوف به بررسی دولت پاتریمونیال عهد مشروطه و در ادامه تبیین گفتمان انتقادی سه تن از شعرای این عصر یعنی ادیب‌الممالک فراهانی، وحید دستگردی و ملک‌الشعرای بهار نموده‌اند. بر این اساس، در مرحلة اول یا مشاهده و شناسایی مشکل به تعبیر این سه شاعر دولت استبدادی و پاتریمونیال حاکم بر جامعة ایران می‌باشد. در مرحلة دوّم یا ریشه‌یابی مشکل، عدم تحقق وحدت در جامعة ایران و حضور نیروهای بیگانه در کشور مطرح می‌گردد. در مرحلة سوّم یا ترسیم نظم آرمانی، سه مفهوم آزادی، عدالت و وطن‌پرستی ایده‌آلیسم سه شاعر مذکور می‌باشد. سرانجام در مرحلة چهارم یا طرح راه‌‌‌‌حل و درمان، سه شاعر به مسالة مشروطه‌خواهی و پارلمان (مجلس) تاکید می‌نمایند.

understanding the patrimonial government and the critical discourse of constitutional poets with an emphasis on spragense’s theory

iran’s constitutional revolution can be considered the beginning of an idea to end traditional authoritarian regimes. regardless of the success of the constitution, the important issue is the critical discourse of the spectrums that have been provocative and in a way the ideologues of the constitutionalists. among them, intellectuals, marketers, clergy, writers, and poets can be mentioned. while criticizing the patrimonialism of the ruling government, during their thoughts, they made many efforts for the liberation and freedom of the country as well as drawing a bright future for the country. in this article, the authors try to investigate the patrimonial government of the constitutional era by using the spragens theory to explain the critical discourse of three poets of this era: adib al-mamalek farahani, vahid dastgerdi and malek osh-sho’arā. based on this, in the first stage of observation and identification of the problem according to the interpretation of these three poets, it is the authoritarian and patrimonial government ruling the iranian society. in the second stage finding the root of the problem, the lack of unity in iranian society, and the presence of illegal forces in the country are discussed. in the third stage or the drawing of an ideal order, the two concepts of freedom and justice are the idealism of the three poets. finally, in the fourth stage, or the plan of solution and treatment, the three poets emphasize the issue of constitutionalism and parliament.