بررسی پیرنگ پنج داستان از قرآن کریم با تکیه بر نظریه لاری وای؛ مطالعه موردی داستان آدم(ع)، ابراهیم(ع)، داوود(ع)، هود(ع)، مریم(س)

عناصر داستانی، اجزا و عناصری هستند که در قالب خاصی ریخته می‌شوند تا به‌طور منظم و هم‌آهنگ و در جهت تامین هدفی فکری حرکت کنند. پیرنگ یکی از مهمترین این عناصر به شمار می‌آید. عنصر پیرنگ در داستان‌های واقعی قرآن کریم با اختلاف در کمیت، کیفیت و نحوه کاربرد قابل تشخیص، تحلیل و ارزیابی است. لذا در پژوهش حاضر با تکیه بر الگوی پیرنگ «لاری وای» و به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی طرح داستان حضرت آدم(ع)، ابراهیم(ع)، داوود(ع)،  هود(ع)، و مریم(س) پرداخته می شود تا بخشی از جلوه‌های هنری این داستان ها را نمایان شود. یافته‌های این جستار بیانگر این است که طرح تمامی داستان‌های مذکور  بر اساس رابطه‌ی علّی و معلولی و به گونه‌ای است که داستان به هر شیوه‌ای که بیان شود، شروع، میانه و پایانی روشن دارد. همه‌ی داستان‌ها در پایبندی به جنبه‌ها و عناصر روایت‌گری و داستان‌پردازی از مقدّمه گرفته تا گره‌افکنی، بحران‌زایی، گره‌گشایی و پایان‌بندی، از ساختی مطلوب و پردازشی ویژه برخوردارند؛ به گونه‌ای که با بهره‌مندی از بافتی هنرمندانه و ساختاری محکم و دلنشین در کنار توجّه به تصویرگری زنده و پویا، صحنه‌پردازی صادقانه و با تکیه بر روابط علّی و معلولی معقول نوعی منحصر به فرد از داستان‌پردازی را خلق نموده‌اند. همه‌ی داستان‌ها از طرح‌افکنی مناسب و طبیعی برخوردارند. نکته دیگر درباره طرح و کنش‌های داستان‌ها، گزینش بجا و مناسب مهم‌ترین حوادث و پرهیز از درازگویی است. چنانکه گاه یک موقعیّت بسیار پیچیده و بغرنج با کوتاهترین جمله‌های ممکن بیان می‌شود.

examining the plot of five stories from the holy quran based on larry way theory; case study of the story of adam (pbuh), ebraham (pbuh), davoud (pbuh), hood (pbuh), maryam (pbuh)

fictional elements are components and elements that are cast in a certain format to move in an orderly and harmonious manner and to achieve an intellectual goal. plot is one of the most important elements. the plots in real stories of the holy quran - with differences in quantity, quality and method of application - can be identified, analyzed and evaluated. therefore, in the present study, based on the plot pattern of larry way, the story of prophet adam (pbuh), abraham (pbuh), david (pbuh), hood (pbuh), and mary (pbuh) has been studied using a descriptive-analytical method. it is possible to show some of the artistic effects of these stories. the findings of this article indicated that the plot of all the mentioned stories was based on a causal relationship in such a way that the story has a clear beginning, middle and end. all stories had an acceptable structure and special processing in adhering to the aspects and elements of narration and storytelling, from the introduction to complication, crisis-making, simplification and ending; by using an artistic context and a strong and pleasant structure along with paying attention to vivid and dynamic illustrations, honest staging and relying on reasonable causal relationships, these stories have created a unique type of storytelling. all stories have a proper and natural plot. another point about the plot and actions of the stories is the appropriate selection of the most important events and the avoidance of length as, sometimes, a very complex situation is expressed in the shortest possible sentences.