بینامتنیت قرآنی در اشعار عبدالمطلب (شاعر معاصر عرب)

شعر معاصر عرب مزین به کاربرد انواع تناص از جمله تناص تاریخی و دینی است. این پدیده در شعر شاعران دوره‌ی معاصر به طور ملموسی دیده می‌شود. محمد بن عبدالمطلب یکی از شاعرانی است که پدیده‌ی تناص قرآنی در شعر او متبلور است. در این مقاله با روش تحلیلی مواردی از تاثیرپذیری عبدالمطلب از قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. وی آیات شریفه را چه از لحاظ مضمون و چه از لحاظ معنا در شعر خود به کار برده است و از بُعد لفظی این آیات را به خوبی و به جا استفاده کرده است و علت این تناسب در اشعار و به کار بردن آیات قرآنی دو امر است: یکی اینکه شاعر در ده سالگی قرآن را حفظ کرده است و دوم اینکه شاعر درس را در حوز‌ه‌ها ادامه داده و تا پایان با قرآن کریم مانوس بوده است. محمد بن عبدالمطلب از پدیده‌ی تناص هم در اشعار سیاسی و هم در اشعار دینی بهره برده است. وی در اشعار سیاسی به منظور مبارزه با غرب و بازیابی استقلال مصر و بیرون راندن مستکبران، از بینامتنیت استفاده کرده و در اشعار دینی به منظور نشان دادن فضایل پیامبر (ص) و حضرت علی (ع) از آن بهره برده است. عبدالمطلب از هر سه نوع تناص نفی جزئی یا تناص اجترار، نفی متوازی یا امتصاص و نفی کلی یا حوار استفاده کرده و میزان بهره‌گیری وی از نفی متوازی یا امتصاص نسبت به سایر انواع تناص بیشتر است.

quranic intertextuality in the poems of abdul muttalib (contemporary arab poet)

contemporary arabic poetry is adorned with the use of various forms, including historical and religious forms. this phenomenon can be seen in the poetry of contemporary poets. muhammad ibn abd al-muttalib is one of the poets whose poetry crystallizes the phenomenon of quranic harmony. in this article, some cases of abdul muttalib's poetry being influenced by the qur'an have been studied analytically. he has used the noble verses both in terms of content and meaning in his poetry and has used these verses well and appropriately, and the reason for this proportion in the poems and the use of quranic verses are twofold. one is that the poet has memorized the qur'an at the age of ten, and the second is that the poet continued his studies in the religious schools and was familiar with the holy qur'an until the end of life. muhammad ibn abd al-muttalib has used the phenomenon of contradiction in both political and religious poetry. in political poems, he has used intertextuality in order to fight the west and restore egypt's independence and drive out the arrogant, and used it in religious poems to show the virtues of the prophet (pbuh) and imam ali (as). abd al-muttalib has used all three types of partial negation or reciprocal negation, parallel negation, and general negation, and benefited more from parallel negation than other types of reciprocity.