بررسی نشانه‌های کلامی احساس کهتری در شعر علی فوده از منظر رویکرد روانشناسی فردنگر آلفرد آدلر

یکی از مباحث رایج در نقد ادبی، نحوه انعکاس دغدغه‌های روحی ادیب در اثر وی است و از آن جا که متون ادبی بخصوص شعر، بن مایه‌های خود را از عمق روح آدمی می‌گیرد، می‌توان بر اثرپذیری آفرینش‌های ادبی از شرایط روانی حاکم بر شخصیت ادیب، اشاره کرد. روان‌‌شناسی فردنگر به عنوان یکی از نظریه‌های شخصیّت اطلاق می‌شود که آلفرد آدلر، روان شناس اتریشی، آن را پایه‌گذاری کرد. براساس این رویکرد، یکی از حالات روانی که در آغاز زندگی هر فرد در شخصیّت وی شکل می گیرد و تا پایان عمر، اثرات خود را در جنبه های مختلف رفتار وی بر جای می گذارد، احساس کهتری یا همان احساس خودکم بینی است که اصلی ترین نیروی تشویق کننده آدمی برای رسیدن به اهداف و آرزوهای وی محسوب می شود. از دیدگاه روان‌‌شناسی فردنگر، تلاش برای برتری، در نتیجه ی همین احساس حقارت صورت می گیرد و به شخصیت فرد، انسجام می‌بخشد. بر اساس این رویکرد همه ی انسان‌‌ها احساس کهتری را در خود دارند و تنها درجات این احساس متفاوت است. اگر احساس کهتری از حدّ خود تجاوز نکند، سبب پیشرفت و برتری آدمی می شود، و در صورت عدم کنترل این احساس، در نهایت منجر به عقده ی حقارت فرد می شود. احساس کهتری در صورت های گوناگون خود از موقعیّت خاص هر انسان در دوران کودکی، چگونگی تربیت اولیه، شرایط روحی، اجتماعی، سیاسی و جغرافیایی انسان‌‌ها تاثیر می‌پذیرد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی تلاش دارد تا نشانه های زبانی احساس کهتری در شخصیت علی فوده شاعر معاصر فلسطین بر اساس نظریه آلفرد آدلر، مورد بررسی قرار دهد. از جمله این نشانه ها در شعر علی فوده می‌توان به لحن توبیخی و سرزنش گر (با بهره گیری از واژگونه سازی)، کلام مفتخرانه (با بهره گیری از ضرب آهنگ هزج یا کوتاه گزینی مصراع‌ها به همراه خاتمه گزینی هجاهای کشیده، تکرارآفرینی دال‌های هویتی)، تناقض‌گویی(با بهره گیری از فضاسازی تناقض گونه در مفهوم یا ترتیب واژگان)، گلایه از شرایط و اوضاع زمانه (با بهره گیری از گزینش نیازهای اولیه انسان)، استفاده از ترانه های محلّی و واژه های بیگانه (با بهره گیری از ستیز واژگانی) اشاره کرد که همگی تحت تاثیر محیط اجتماعی نامناسب و نیز شرایط سخت زندگی خانوادگی وی، مجال بروز یافتند. 

studying verbal signs of feeling of inferiority at ali fouda's poetry from alfred adler’s individual psychology approach viewpoint [in persian]

one of the common discussions in literacy criticism is how his mental concerns are reflected in his work. as literature, especially poems, take their themes from the depth of the human spirit, we can point to the effects the governed psychological situation on the poet’s characteristics has on the literary creations. individual psychology is considered a personality theory that is founded by alfred adler, the austrian psychologist. according to this approach, feeling inferiority is one of the mental states that is formed at the beginning of a person’s life at his personality and affects his different behavioral aspects till the end of life. the feeling of inferiority is considered the main human encouraging force toward his objectives and wishes. from the individual psychology viewpoint, the effort to gain superiority is formed as the consequence of this feeling of inferiority and makes the individual’s personality coherent. according to this approach, all peoples has the feeling of inferiority inside themselves only to different degrees. if the feeling of inferiority does not exceed its limit leads to progress and superiority of the person. however, if this feeling is not controlled finally leads to an inferiority complex in the person. the feeling of inferiority in its different kinds is affected by the unique situations of each person in childhood, his initial training, and their spiritual, social, political, and geographical situations. the current study tries to study the verbal signs of inferiority feeling at the personality of ali fouda, the contemporary palestinian poet, according to alfred adler’s viewpoint. of these signs in ali fouda’s poetry, the reprimanding and blaming tone (using reversals), the proud word (using hazage rhythm or shortening the hemstitches in addition to selecting stretched syllables at the ends, repeating identity signs), contradiction (using contradictory atmosphere at the concept of the words arrangements), complain of the situation and conditions of the time (using the selection of the human primary needs), using folk songs and alien words can be pointed out. all of these are revealed due to the effect of an inappropriate social environment as well as the difficult situation in his family life.