بررسی و ارزیابی تعیین هسته‌های مرکزی شهر (مطالعه موردی: شهر تبریز)

زمینه و هدف: شهرنشینی یک فرآیند اجتماعی- فضایی است که ارتباط مستقیمی با گسترش مناطق شهری و رشد جمعیت شهری دارد. کشورهای توسعه یافته‌ای مانند آمریکا، ژاپن و بریتانیا در حال حاضر فرآیندهای شهرنشینی خود را تکمیل کرده‌اند. ساختار فضایی شهری تاثیر به سزایی در توسعه پایدار شهرها دارد. یکی از مراحل مهم تحلیل ساختار فضایی شهری، شناسایی مراکز شهری است.روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و در سال 1402 در شهر تبریز به انجام رسید. روش گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای و اسنادی است. شاخص‌های مورد بررسی شامل مراکز آموزشی، بانک‌ها، مراکز بهداشتی، ادارات، اماکن ورزشی، مراکز تجاری، فضای سبز، اماکن گردشگری، اماکن مذهبی، اماکن نظامی و پارکینگ‌ها شهر تبریز بود. پس از تهیه بلوک‌های شهری و داده‌های مورد نظر، اطلاعات تهیه شده به کلیه بلوک‌های شهری تبریز در نرمافزار arcgis افزوده شد. سپس براساس نظرات کارشناسی، دامنه مناسب فواصل از امکانات مورد نظر با استفاده از طیف 5 گانه لیکرت تعیین شد. در این پژوهش برای شناسایی هسته‌های مرکزی شهر از روش تحلیل شبکه‌ای استفاده شد.یافته ها و نتیجه گیری: طبق نتایج تحلیل شبکه‌ای، شهر دارای دو هسته مرکزی بزرگ در مرکز شهر و 2 هسته فرعی در اطراف شهر بود. نتیجه نهایی بدین صورت بود که شهر تبریز در حال تشکیل هسته‌های بعدی و تبدیل شدن به شهر چندهسته‌ای بود.

reviewing and evaluating the determination of the central cores of the city (case study: tabriz city)

background and aim: urbanization is a socio-spatial process that is directly related to the expansion of urban areas and the growth of urban population. developed countries such as the united states, japan, and the united kingdom have already completed their urbanization processes. the urban spatial structure has a significant effect on the sustainable development of cities. one of the important stages of urban spatial structure analysis is the identification of urban centers.methods:  this research is of applied type and was done in tabriz city in 1402. the data collection method is library and document. the investigated indicators included educational centers, banks, health centers, offices, sports venues, commercial centers, green spaces, tourist places, religious places, military places and parking lots in tabriz city. after preparing the urban blocks and the desired data, the prepared information was added to all the urban blocks of tabriz in arcgis software. then, based on expert opinions, the appropriate range of distances from the desired facilities was determined using a 5-point likert scale. in this research, the network analysis method was used to identify the central cores of the city.findings and conclusion: according to the results of network analysis, the city had two big central cores in the city center and 2 sub-cores around the city. the final result was that the city of tabriz was forming the next nuclei and becoming a multi-nuclear city.