تحلیلی بر وضعیت نواحی شهر مهاباد به لحاظ مولفه‌های خدمات شهری با تاکید بر عدالت فضایی

امروزه بحث نابرابری های فضایی در شهرها و لزوم برقراری عدالت اجتماعی در برخورداری کلیه شهروندان از خدمات عمومی به یکی از مباحث جدی پیش روی برنامه ریزان و مدیران شهری تبدیل‌شده است. از این‌رو هدف این مقاله، تحلیل و ارزیابی وضعیت نواحی شهر مهاباد به لحاظ مولفه‌های خدمات شهری با رویکرد عدالت فضایی است. روش پژوهش با توجه به هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی تحلیلی است. معیارهای مورد بررسی مشتمل بر یازده مولفه‌ی خدمات عمومی شهر می باشد که اطلاعات موردنیاز از طرح جامع و تفصیلی شهر مهاباد (1395) جمع‌آوری‌شده‌اند. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها از نرم افزارهای spss و gis بهره گرفته شد. شاخص ها با استفاده از روش آنتروپی وزن دهی شده و با استفاده از تکنیک وایکور رتبه بندی شده و جهت بررسی الگوی توزیع کاربری خدمات شهری تکنیک نزدیک‌ترین مجاورت یا همسایگی مورداستفاده قرار گرفت. بررسی نتایج حاصل از میزان برخورداری نواحی شهر مهاباد از امکانات و خدمات شهری حاکی از آن است که ناحیه ی دو با امتیاز 0.069 در رتبه ی اول و با اختلاف فاحشی از ناحیه ی هفت و هشت که به ترتیب با امتیازهای 0.589 و 0.867 در رتبه های هفت و هشت قرار گرفته‌اند. هم چنین بررسی الگوی توزیع کاربری های خدمات شهری در سطح نواحی نشان داد که اکثر کاربری ها براساس الگوی خوشه ای توزیع‌شده‌اند و از الگوی منظمی تبعیت نمی کند. در نهایت راهکارهایی در راستای دستیابی به عدالت فضایی در شهر مهاباد ارائه‌شده است.

prioritization of mahabad city areas in terms of urban service components with emphasis on spatial justice

today discussion of space inequalities in cities and the need for the establishment of social justice in the enjoyment of all the citizens for of public services has turned into the serious debates noteworthy for to planners and city administrators. the aim this article is an analysis of the position of the urban areas in mahabad city in terms of the components of urban services with emphasis on special justice. the research method, with due attention to purpose is functional and in terms of nature is descriptive analytical approach. the criteria of the study include eleven components of urban public services that the required information is collected from the comprehensive and detailed plan of mahabad in 2016. for data analysis, the gis and excel software were used. indexes were weighted using entropy method and were ranked by using vikor technique and for examining the land use distribution pattern of urban services; the technique of closet neighborhood was used. checking the results of the amount of mahabad zones enjoyment of possibilities and urban services indicates that area 2 with the privilege of 0/589 and 0/867 have placed at the rankings of areas 7 and 8. as well, investigating the pattern of the land use distribution of urban services at the levels of zones show that most of the land uses have distributed on the basis of cluster model and do not follow a regular pattern. in the end, some solutions have been represented to achieve the space justice.